Τεκμήριο: Ι. Καποδίστριας (Ναύπλιο) προς Heyden


Τον ευχαριστεί για την επιστολή του της 28 Φεβρουαρίου/11 Μαρτίου και συνεχίζει με την παρούσα τη ανταλλαγή απόψεων μαζί του για τις ελληνικές υποθέσεις. Τον ενημερώνει για τις υποθέσεις της Κρήτης και της Χίου, και για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Πελοπόννησος και η Στερεά Ελλάδα.

Του έχει ήδη στείλει (10/22 Μαρτίου) αντίγραφα της πρώτης έκθεσης του πλοιάρχου Hane και της επιστολής του Staines. Στέλνει αντίγραφα της δεύτερης έκθεσης του Hane και της νέας επιστολής του Staines. Παρακαλεί να του σταλούν οι συμβουλές που ζήτησε από τον Condrigton και τον Heyden. Το πρόβλημα είναι να μάθει αν η Ελληνική Κυβέρνηση μπορεί και οφείλει να παράσχει υποστήριξη και βοήθεια στις πολυάριθμες οικογένειες των Κρητών που βρήκαν καταφύγιο στη Γραμβούσα. Θέλει επίσης να μάθει αν οι Κρήτες, που φέρουν όπλα για να υπερασπίζουν τα Σφακιά και άλλες δυσπρόσιτες για τους Τούρκους περιοχές, μπορούν να ενισχυθούν με πολεμοφόδια και τρόφιμα. Γενικά, αν η Ελληνική Κυβέρνηση, ενισχύοντάς τους, κινδυνεύει να κατηγορηθεί ότι προκαλεί και συντηρεί μια κατάσταση πραγμάτων στην Κρήτη που δεν είναι σύμφωνη με τους στόχους των συμμαχικών δυνάμεων. Όσο το πρόβλημα αυτό εκκρεμεί, η Ελληνική Κυβέρνηση παραμένει υπεύθυνη για ό,τι έχει σχέση με τη Γραμβούσα.

Τα γεγονότα που συνέβησαν στην Χίο απαλλάσσουν την Κυβέρνηση από την ευθύνη που βάρυνε επάνω της για μια σειρά λαθών και κακών υπολογισμών των προηγούμενων διοικήσεων. Τα μέσα για την κατάληψη της Χίου ήταν ανεπαρκή. Μόλις έφθασε στην Ελλάδα, ο Fabvier που διεύθυνε την εκστρατεία και η δημογεροντία της Χίου τον κατέκλυσαν με αιτήματα. Δεν ανήκε σ’ αυτόν να ικανοποιήσει τα αιτήματα αυτά. Βρισκόταν σε οικονομική αδυναμία, αλλά ακόμη και αν μπορούσε να το κάνει, θα δίσταζε να επικυρώσει με την αποστολή βοήθειας τις αρχές που ακολουθήθηκαν και οι οποίες έθεσαν σε κίνδυνο για δεύτερη φορά την ύπαρξη των δυστυχών κατοίκων του νησιού. Ό,τι νόμιζε ότι ήταν καθήκον του να κάνει, το έκανε. Φρόντισε να ενισχύσει τον ναυτικό κλοιό που εμπόδιζε τους Τούρκους να εφοδιάσουν το φρούριο της Χίου. Η εκτέλεση όμως αυτού του σχεδίου καθυστέρησε και τα ελληνικά πλοία έφθασαν στη Χίο 24 ώρες αφού οι Τούρκοι μπόρεσαν να αποβιβάσουν 200 μαχητές προς ενίσχυση του φρουρίου. Η ενίσχυση αυτή δεν θα πρόσφερε μια πραγματική δύναμη στο φρούριο, ούτε θα έθετε σε κίνδυνο τους κατοίκους του νησιού και τα ελληνικά στρατεύματα, αν η Κυβέρνηση μπορούσε να προσφέρει όλη τη βοήθεια που της ζητήθηκε και της οποίας το κόστος υπολογίστηκε σε 50-60.000 ισπανικά δίστηλα.

Μη μπορώντας με κανένα τρόπο να συγκατατεθεί σε μια τέτοια δαπάνη, εγκατέλειψε την υπόθεση της Χίου σε ένα συμβούλιο αποτελούμενο από τον Α. Μιαούλη, τον Fabvier και τη δημογεροντία. Όλοι οι κάτοικοι της Χίου εγκατέλειψαν τις εστίες τους και κατέφυγαν προσωρινά σε άλλα νησιά. Ο de Rigny έδωσε εντολές στα γαλλικά πλοία να βοηθήσουν στη μεταφορά στη Σύρα του τακτικού στρατού υπό τον Fabvier και να δώσουν κάποια βοήθεια στα θύματα αυτής της νέας καταστροφής. Ελπίζεται ότι αυτή θα είναι η τελευταία καταστροφή και ότι οι ναυτικές δυνάμεις των συμμάχων θα ολοκληρώσουν το έργο τους που άρχισε με το Ναβαρίνο αναγκάζοντας τους Τούρκους να εγκαταλείψουν τα φρούριά τους στη Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα. Ο Ιμπραήμ, ως λέγεται, δεν περιμένει κάτι τέτοιο και ετοιμάζει νέα εκστρατεία.

Οι Ρουμελιώτες καταλαμβάνουν θέσεις για να πολιορκήσουν τη τουρκική φρουρά της Αθήνας και πλοία επιχειρούν αποκλεισμό από τη θάλασσα. Οκτώ πλοία υπό τον Σαχτούρη κάνουν κάτι ανάλογο μπρος από την Πάτρα και στα φρούρια της Μεσσηνίας. Ένας άλλο στολίσκος υπό τις διαταγές του Church θα συμβάλει στις προσπάθειες για την ανάκτηση του Μεσολογγίου.

Όλα αυτά θα πετύχουν αν μπορούν να υποστηριχθούν οικονομικά. Το Ταμείο είναι άδειο, και η Τράπεζα, αν και σ’ αυτή κατατέθηκαν μέχρι τώρα περίπου 40.000 δίστηλα, δεν μπορεί να καλύψει παρά μόνο τις ανάγκες λίγων ημερών. Περιμένει ώρα προς ώρα τη συλλογική βοήθεια των συμμάχων δυνάμεων, την οποία επανειλημμένα ζήτησε.

Σημείωση: Heyden L.P. κόμης (ναύαρχος Ρωσίας στη Μεσόγειο), Hane J. (πλοίαρχος - φρούραρχος Γραμβούσας), Staines Thomas (Άγγλος πλοίαρχος), Codrington Edward (Ναύαρχος - αρχηγός του βρετανικού στόλου στη Μεσόγειο), Fabvier Ch. (συνταγματάρχης), Μιαούλης Ανδρέας (ναύαρχος)

Γλώσσα: Γαλλικά
Χρονολόγηση: 1828.03/04.24/02
Χαρακτηρισμός: Σχέδιο
Λέξεις-κλειδιά: Heyden L.P. κόμης, Hane J., Staines Thomas, Codrington Edward, Fabvier Charles, Μιαούλης Ανδρέας, Κρήτες, Τούρκοι, Συμμαχικές Δυνάμεις (Αγγλία- Γαλλία- Ρωσία), Χίου εκστρατεία (1827), Χίου δημογεροντία, Χίοι, Πλοία πολεμικά ελληνικά, Πλοία πολεμικά γαλλικά, Στρατός τακτικός, Ρουμελιώτες, Οικονομία, Τράπεζα Εθνική Χρηματιστηριακή, Κρήτη, Σφακιά, Γραμβούσα, Χίος, Πάτρα, Σύρος, Αθήνα, Μεσσηνία, Μεσολόγγι