Φάκελος: Φ 20 - Αλληλογραφία Α. Πεταλά


Περιέχει 33 αναφορές του Α. Πεταλά, Έκτακτου Τοποτηρητή Δυτικής Ελλάδας, προς τον Πρόεδρο της Διοικητικής Επιτροπής Αυγουστίνο Καποδίστρια μεταξύ 1831 και 1832.

Σχετικά με θέματα δημόσιας τάξης, ασφάλειας Αιτωλοακαρνανίας, μισθοδοσία στρατιωτικού σώματος, τήρηση ασφάλειας-απορρήτου επικοινωνίας μεταξύ τους (1), συνεπή φύλαξη συνόρων-άφιξη στο Μεσολλόγι ενός ενόπλου αλβανού με διαβατήριο από τον υποταγματάρχη Νικ. Μπότσαρη και την εκδίωξή του εκτός των ορίων του κράτους για να μην δοθούν αφορμές δυσαρέσκειας στους Τούρκους (2).

Αναφέρεται σε διαφορά που προέκυψε μεταξύ αξιωματικών και Προέδρου Πρωτόκλητου Δικαστηρίου σχετικά με στέγαση, διάθεση και χρήση κτιρίων, διαφορά μεταξύ στρατιωτικών και δικαστικών αρχών (3).

Αναφέρεται σε φήμες περί εχθροπραξιών μεταξύ κυβερνητικών και μη πληρεξουσίων σε Άργος, που προκάλεσαν ανησυχία στις εκεί στρατιωτικές και πολιτικές αρχές, αναφέρεται σε κατάσταση τάξης και ασφάλειας στην περιοχή και λήψη σχετικών μέτρων (4).

Αναφορά σε ενέργειές του και λήψη μέτρων για να διασφαλίση την τήρηση της δημόσια τάξης και ασφάλειας και να προλάβει τυχόν ενέργειες της αντιπολίτευσης, ότι έχει δώσει σχετικές οδηγίες στους υπαλλήλους (5).

Ενημερώνει για άφιξη στην πόλη των καπετάνιων Γιαννάκη Λαμπρόπουλου και Φλώρου Γρίβα και ζήτησε από τις στρατιωτικές αρχές να τους ελέγχουν (6).

Αναφέρει τις κινήσεις των αντικυβερνητικών, ζητάει κονδύλια για τη συντήρηση των δυνάμεων της τάξης και σκιαγραφεί ποιά θα πρέπει να είναι η τακτική των κυβερνητικών απέναντι στην αντιπολίτευση. (7)

Αναλυτική αναφορά για την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή. Αναφέρει πληροφορίες από άτομο που ήρθε από το Ξηρόμερο ότι η αντιπολίτευση ετοιμάζει κινητοποίηση με βάση τη Βόνιτσα και σκοπό να κινηθεί προς Μεσολόγγι και Ανατολικό. Ζητάει την ενίσχυση των κυβερνητικών δυνάμεων για την επιβολή της τάξης και την αντιμετώπιση της αντιπολίτευσης. Αναφέρει ότι στο Αγρίνιο η αντιπολίτευση ελέγχει την Επαρχιακή Δημογεροντία, έχει διορίσει δικό της Αστυνόμο και έπαυσε τον κυβερνητικό. (8)

 ναφέρει ότι οι κάτοικοι Βάλτου και Ξηρόμερου έχουν μείνει πιστοί. Δηλώνει άγνοια για τη Βόνιτσα. Αναφέρει ότι μεγάλο μέρος των στρατιωτών των ταγμάτων Ζέρβα και Νάση λιποτάκτησαν προς τους αντικυβερνητικούς της Βόνιτσας. Αναφέρει κατάσταση που επικρατεί σε Αγρίνιο και τα γύρω χωριά. Αναφέρει παρουσία ενόπλων Σουλιωτών στο Αγρίνιο. Αναφέρει αφοσίωση επαρχία Αποκούρου. Συνεχίζει με πληροφορίες από τους επαρχιακού Δημογέροντες Ζυγού, σχετικά με την εκεί δράση των αντικυβερνητικών. Σημειώνει ποιά μέτρα οφείλουν να ληφθούν και ποιές ενέργειες κάνει. Αναφέρει ειδήσεις και από την επαρχία Κραββάρων. Ζητά την ενίσχυση των δυνάμεων σε Μεσολλόγι και Ανατολικό. Επισυνάπτει αποσπάσματα επιστολών από Υγειονόμο Μακρυνόρους και Επαρχιακού Δημογέροντα Ζυγού (9).

Αναφέρει αποτυχία αντικυβερνητικών στη Βόνιτσα, επέστρεψαν στο Αγρίνιο. Προτείνει την αποστολή δύναμης για την εκδίωξή τους και την αποκατάσταση της τάξης. Αναφέρει τις ενέργειές του για την εξασφάλιση της τάξης στο Μεσολόγγι, τα στρατιωτικά μέτρα που λαμβάνει κ.λπ. (10).

Διαβίβαση αναφοράς Επαρχιακής Δημογεροντίας και προκριτοδημογερόντων επαρχίας Αποκούρου με την οποία εκφράζουν την αφοσίωσή τους στην Κυβέρνηση (11, 11α).

Αναφέρει μεταγωγή του Φλώρου Γρίβα στην Πάτρα και δήμευση της περιουσίας του, αντίδραση συγγενών του. Αναφέρει νέα από την αντιπολίτευση στο Αγρίνιο, τα σχέδιά τους, τις προθέσεις τους κ.λπ. Συμβούλιο κυβερνητικών οπλαρχηγών στο μεσολόγγι για να τους αντιμετωπίσουν. Αναλυτική αναφορά των αποφάσεων και των ενεργειών τους. (12).

Αναφέρει ότι αναμένεται η εκτέλεση της κυβερνητικής Διαταγής για τον Φλώρο Γρίβα. Αναφορά και στην περίπτωση του Γ. Λαμπρόπουλου. Ζητά να φροντίσει η κυβέρνηση για την πληρωμή των μισθών, για να μην μένουν απλήρωτοι οι στρατιώτες σε τέτοιες κρίσιμες περιστάσεις. Αναφέρεται σε υποψίες κατά του Μητροπολίτη Ναυπάκτου του Αστυνόμου Ανατολικού (13).

Αναφέρεται στην κατάσταση των επαρχιών, τη δράση της αντιπολίτευσης στο Αγρίνιο, τις ενέργειες τους για την αντιμετώπιση των αντικυβερνητικών. Σημειώνει ότι οι αντάρτες κάλεσαν εκεί τον Ταπίλ Μανόζη με ομάδα ενόπλων και αναφέρει τις ενέργειές του να τον μεταπείσουν και να φύγει από εκεί. Αναφέρεται πάλι στην ανάγκη μισθοδοσίας των στρατιωτών (14).

Αναφορά στις ενέργειες κατά των αντικυβερνητικών δυνάμεων που είναι συκγεντρωμένες στο Αγρίνιο, στη μισθοδοσία των στρατιωτών, την κατάσταση του στρατεύματος, το αίτημα του χιλίαρχου Δ. Μακρή να του παραχωρηθεί εθνικός μύλος στο Μποχώρι (Ευηνοχώριο) ως αντάλλαγμα για τις υπηρεσίες του, σχετικά με την κατάσταση στην επαρχία Καρπενησίου, σχετικά με την έναρξη της διαδικασίας εκλογής πληρεξουσίων στα Κράββαρα (15).

Σχετικά με τις ενέργειες για την αντιμετώπιση των πολιτικών αντιπάλων, τη στρατολόγηση ενόπλων κυβερνητικών, πληροφορίες για τον αριθμό των αντικυβερνητικών στο Αγρίνιο, προτάσεις για την αντιμετώπιση και αποδυνάμωσή τους, σχετικά με λιποταξίες κασι μισθοδοσία στρατιωτών, με παροχή χάρης σε μεταμεληθέντες αντάρτες κ.λπ. (16).

Πληροφορία ότι οι αντάρτες αντικυβερνητικοί έφυγαν από το Αγρίνιο, αναφορά των κινήσεών τους και των ενεργειών των κυβερνητικών στρατιωτικών δυνάμεων. Υπολογίζονται σε 400 περίπου οι αντικυβερνητικοί (17).

Σχετικά με ειδήσεις για τους αντικυβερνητικούς που βρίσκονται στο Αγρίνιο, ενέργειες των κυβερνητικών στρατευμάτων για τη διάλυσή τους,  αναμονή άφιξης του γενικού Αρχηγού Τζαβέλα για να πληρώσει τους στρατιώτες (18).

Περιγράφει μεταξύ άλλων το στρατηγικό σχέδιο των αντικυβερνητικών να ξεκινήσουν εκστρατεία από Σάλωνα προς ανατολική Στερεά, με στόχο να κατέλθουν στην Πελοπόννησο, να αποκόψουν την επικοιωνία της κυβέρνησης με την ανατολική Στερεά ελέγχοντας τον Κορινθιακό κόλπο κ.λπ. Αναφέρει ότι το Ξηρόμερο παραμένει πιστό (19).

Σχετικά με τον έλεγχο της Ναυπάκτου από την αντιπολίτευση και προτάσεις για την αντιμετώπισή τους, πληροφορίες ότι οι αντικυβερνητικοί από την Ναύπακτο εκστρατεύουν εναντίο τους στο μεσολόγγι, παράκληση να σταλούν χρήματα για τη μισθοδοσία των στρατιωτών (20).

Ζητάει χρήματα για τη μισθοδοσία των στρατιωτών (21).

Περιγράφει τις κινήσεις των αντικυβερνητικών και των κυβερνητικών, την αναχώρηση των ανταρτών από το Αγρίνιο, την κατάληψη του φρουρίου της Ναυπάκτου (Ιτς Καλέ) δια προδοσίας από τους αντάρτες, τις πληροφορίες για τις επιχειρήσεις στα Σάλωνα κ.λπ. (22).

Ζητάει χρήματα για μισθοδοσία, αναφέρει ελλείψεις στην τροφοδοσία, αναφέρεται στην αντιμετώπιση των ανταρτών που βρίσκονται στη Ναύπακτο (23).

Ζητάει χρήματα για μισθοδοσία, εσωκλείει γράμμα λοχαγών προς τον χιλίαρχο Μακρή με πληροφορίες περί των κινήσεων των αντικυβερνητικών (24).

Αναφορά στις κινήσεις των αντικυβερνητικών, επιχειρούν να πολιορκήσουν τις κυβερνητικές δυνάμεις στο μεσολόγγι, ενίσχυση των κυβερνητικών απέτρεψε τα σχέδιά τους, αναφέρει λεηλασίες των ανταρτών στα γύρω χωριά και εκβιασμούς για στρατολόγηση, ζητάει χρήματα για μισθοδοσία στρατιωτών. Επιμένει στην ανάγκη να εκστρατεύσουν για να τους διαλύσουν. Θεωρεί ότι οι αντιπρέσβεις των Μεγάλων Δυνάμεων πρέπει να εντείνουν τις ενέργειές τους για τη διάλυση των αντικυβερνητικών.(25)

Αναφέρει ότι είναι σε δεινή οικονομική κατάσταση, ζητάει και πάλι οικονομική ενίσχυση για τροφοδοσία και μισθοδοσία κυβερνητικών δυνάμεων (26).

Σχετικά με το αίτημα παραχώρησης εθνικού μύλου στην Τριχωνίδα στον χιλίαρχο Μακρή, αναφέρει συνομιλίες με Γάλλο καπετάνιο, σχετικά με τις κινήσεις του Συμμαχικού Στόλου, αναφέρει πληροφορίες για τις κινήσεις των ανταρτών, ζητάει και πάλι να καλυφθούν οι πιεστικές ανάγκες σε μισθοδοσία/τροφοδοσία στρατού (27).

Απογοήτευση που οι Σύμμαχοι δεν ανάγκασαν τους αντάρτες να παραδώσουν τη Ναύπακτο, αναφορά ότι η ανατολική Στερεά ελέγχεται από αυτούς, φόβοι ότι μπορεί να ενισχυθούν και να στραφούν κατά του Μεσολογγίου ή της Πελοποννήσου, πληροφορίες ότι στρατολογούν ανανέχλητοι στα χωριά της επαρχίας, αναφέρεται στα διάφορα σχέδια τακτικής για την αντιμετώπισή τους από τις κυβερνητικές δυνάμεις, επιμένει ότι πρέπει να σταλεί μισθοδοσία για τους στρατιώτες και εισηγείται την εκδίωξη των γριβαίων από το Μεσολόγγι προληπτικά (28).

Ενημερώνει την αποστολή του Αθανάσιου Παπαλουκά, απεσταλμένου των κατοίκων του Μεσολογγίου, προκειμένου να εκθέσει την κατάσταση και να υπογραμμίσει πόσο επείγουσα είναι η καταβολή μισθοδοσίας στους στρατιώτες (29).

Αναφορά στον έλεγχο της Ναυπάκτου από την αντιπολίτευση, τον κίνδυνο που αποτελεί για την κυβέρνηση, και αναφέρεται διεξοδικά στην ανάγκη να αποσταλεί χρημαστική βοήθεια για τη μισθοδοσία (30).

Αναλυτική έκθεση σχετικά με το θέμα της συλλογής/απόδοσης των προσόδων από τις πέντε επαρχίες της Δυτικής Ελλάδας, μνεία σε ενοικιαστές φόρων, έλλειψη χρημάτων/προσόδων. Αναφέρει ονομαστικά ενοικιαστές/υπενοικιαστές που παρακρατούν χρήματα από φορολογία και τα ποσά και επισημαίνει την ανάγκη αυτοί να υποχρεωθούν να αποδόσουν τα όσα χρωστούν (31).

Σχετικά με το θέμα του διορισμού νέου Γραμματέα Εκτάκτου Επιτρόπου, παράκληση ο ίδιος να διατηρήσει τη θέση του κ.λπ. Ζητά την αποστολή χρημάτων για μισθοδοσία/τροφοδοσία στρατιωτών. (32)

Επισημαίνει ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη μισθοδοσίας και τροφοδοσίας του στρατεύματος και ότι όσο αυτά καθυστερούν οι αντικυβερνητικοί το εκμεταλλεύονται υπέρ τους (33).

Γλώσσα: ελληνικά
Χαρακτηρισμός: 33 έγγραφα, πρωτότυπες επιστολές.
Λέξεις-κλειδιά: Καποδίστριας Αυγουστίνος, Πεταλάς Α., Μπότσαρης Νίκος, Λαμπρόπουλος Γιάννης, Γρίβας Φλώρος, Βέρης (ταγματάρχης), Πέρης (συνταγματάρχης), Ζέρβας Γιάννης, Νάσης Νίκας, Κολοκοτρώνης Γενναίος, Ράδος Κωνσταντίνος, Τζαβέλλας Ν., Τσέλιος Δήμος,, τάξη δημόσια, Σύνορα ελληνοτουρκικά, στέγαση στρατιωτικών, Πολιτικές Διαμάχες, Αντιπολίτευση, Στρατιωτικοί, Δημογέροντες, Στρατός-Μισθοδοσία, Εθνοσυνέλευση Δ΄–πληρεξούσιοι – εκλογή, Λιποτάκτες, Στρατός-τροφοδοσία, Συμμαχικός στόλος,, Μεσολόγγι, Αιτωλοακαρνανία, Άργος, Ανατολικό, Αγρίνιο, Ξηρόμερο, Βάλτος (επαρχία), Βόνιτσα, Ζυγός (επαρχία), Κράβαρι/Κράβαρα (επαρχία), Απόκουρος (επαρχία), Ναύπακτος, Πάτρα, Περαχώρα, Μποχώρι (Ευηνοχώριο), Άμφισσα (Σάλωνα)