Αρχείον Ιωάννου Καποδίστρια, τ. Γ΄

Τίτλος:Αρχείον Ιωάννου Καποδίστρια, τ. Γ΄
 
Τόπος έκδοσης:Κέρκυρα
 
Εκδότης:Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών
 
Συντελεστές:Κώστας Δαφνής, Παναγιώτης Μιχαηλάρης
 
Έτος έκδοσης:1980
 
Σελίδες:514
 
Θέμα:Αλληλογραφία Καποδίστρια (γράμματα προς τον πατέρα του)
 
Χρονική κάλυψη:1809-1820
 
Περίληψη:Ο Γ΄ τόμος του «Αρχείου Καποδίστρια» περιέχει την Αλληλογραφία του Ιω. Καποδίστρια με τον πατέρα του Αντωνομαρία Καποδίστρια. Πρόκειται για 176 επιστολές που καλύπτουν χρονικά 12 χρόνια: η πρώτη επιστολή, του 1809, συντάσσεται αμέσως μετά την αναχώρηση του Ιω. Καποδίστρια από την Κέρκυρα· η τελευταία που αποστέλλεται από την πόλη Troppau (σήμερα ανήκει στην Τσεχοσλοβακία) έχει ημερομηνία 10/22 Νοεμβρίου 1820· λίγους μήνες αργότερα (Απρίλιος 1821) ο Αντωνομαρίας Καποδίστριας θα πεθάνει.
 
Το Βιβλίο σε PDF:Κατέβασμα αρχείου 72.4 Mb
 
Εμφανείς σελίδες: 14-33 από: 515
-20
Τρέχουσα Σελίδα:
+20
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/14.gif&w=550&h=800

θίστους ιδιοτροπίας του κλίματος τούτου. Από την τήξιν των πάγων η θερμοκρασία κατέρχεται εις τους 28 και 30 βαθμούς υπό το μηδέν μετ’ εκπληκτικής ταχύτητος. Διά να μην σφάλω κυκλοφορώ ως εάν το θερμόμετρον να εδείκνυε πάντοτε 30 βαθμούς και εις την μέθοδον αυτήν οφείλεται η εξαιρετική μου υγεία... Έχω την εντύπωσιν μάλιστα ότι μία μακροχρόνιος διαμονή εις την Πετρούπολιν θα είχεν ως αποτέλεσμα να παχύνω, πράγμα το οποίον εγώ ποτέ δεν επεθύμησα, πολύ ολιγώτερον μάλιστα κατ’ αυτήν την εποχήν. Σήμερον είναι η επέτειος της γεννήσεώς μου... Είναι τα 32 ή περισσότερα τα έτη τα οποία συμπληρώνω. Μου λείπει το κινητόν ημερολόγιον, ο Ναράντζης, και δεν γνωρίζω. Έγινα δεκτός μετά των πλέον ευμενών και γενναιοφρόνων τρόπων υπό της A. Ε. του Κόμητος Σολτικώφ και γενικώς εκ μέρους όλων αυτών των κυρίων. Εάν εξελιχθώσιν τα πάντα συμφώνως προς τας πρώτας αυτάς ενδείξεις δεν θα έχω βεβαίως λόγον διά να μη συγχαίρω τον εαυτόν μου διότι έφθασα έως εδώ. Προς το παρόν δεν δύναμαι να σας ειπώ ουδέν το θετικόν σχετικώς προς ό,τι αφορά εμέ. Τούτο, καθώς ελπίζω, θέλει καταστή δυνατόν μετ’ ολίγας ημέρας. Συνήντησα εδώ πλείστους στρατηγούς και στρατιωτικούς, τους οποίους παλαιόθεν εγνώριζον: τον Στρατηγόν Σπρενκπόρτεν, Σβολκόνσκυ, Σορόκιν, Ουσακώφ κλπ. Πάντες εδέχθησαν εμέ μετά μεγάλης ευγενείας και πάντες ενθυμούνται με αγάπην και συγκίνησιν την Κέρκυραν. Ουδείς εξ ημών δύναται όπως σχηματίση μίαν εικόνα αρκούντως ικανοποιητικήν του πόσον στοιχίζουν εδώ τα απαραίτητα διά την ζωήν πράγματα. Τα πάντα είναι ρυθμισμένα κατά τρόπον υπερβολικώς μεγαλειώδη. Και δι’ εμέ, ο οποίος δεν έχω «ούτε ύφασμα, ούτε ψαλίδι» το πράγμα καθίσταται ολίγον δύσκολον. Ουχ ήττον ελπίζω μεγάλως εις την γενναιοδωρίαν της Α. Μ. του Μεγαλοψύχου Ευεργέτου μου. Διαμένω εις οικίαν, ένθα ευρίσκονται πλείστοι Έλληνες εξ εκείνων όμως, οίτινες είναι εγκατεστημένοι από μακρού εις την Ρωσίαν. Ένεκα τούτου είμαι πολύ ικανοποιημένος διότι δύναμαι να ασκώμαι εις την γλώσσαν ημών και διότι είναι ως να ευρίσκομαι εις την Πατρίδα. Τους συνήθεις χαιρετισμούς προς άπαντας τους συγγενείς και φίλους. Εναγκαλίζομαι αδελφούς και αδελφάς. Ασπάζομαι τας χείρας της σεβαστής μητρός και της θείας Μπελλάντας. Επικαλούμαι την πατρικήν υμών ευλογίαν.

Ο υιός Ιωάννης

Την εσώκλειστον, εις την κόμησσα Βούλγαρη. Φέρει εις αυτήν ειδήσεις διά τον υιόν αυτής Ιάκωβον, όστις ανήλθεν εις υψίστην τύχην και τιμάς και εκείνο, όπερ κυρίως ενδιαφέρει, ήλλαξεν επί τα βελτίω κατά τρόπον εκπληκτικόν.

Σελ. 14
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/15.gif&w=550&h=800

Προς τον Κύριον Κόμητα Αντώνιον Μαρίαν Καποδίστρια Ιππότην του Τάγματος του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ εις την Κέρκυραν.

6

No 24

S(an)to Pietroburgo, 5/17 Febrajo 1809

S(igno)r Padre

Le ho scritto avanti jeri. Il pachetto però non è ancora partito, e credo che tarderà qualche giorno ancora il corriere p(er) Vienna a cui lo ho confidato. Perciò approfitto di un’ altra occassione per mandarle le mie nuove. La mia salute è ottima. Il tempo n(on) mi passa inutilmente... Mi occupo il giorno sino alle tré. Esco poi a pranzo. La serra in qualche società, ed al teatro Francese. Le mie conoscenze non sono estese... Parmi però che sieno scelte, et quelle che più mi convengano. Ho conosciuto un rispettabile e dottissimo Signore: Questi è il Consigliere di Stato Attuale Kraft, instituttore1 delle Granduchesse, e dei Gran Duca della famiglia Imperiale. Membro dell’ Accademia, e decano di tutti i dotti, e letterati di S(anto) Pietroburgo. Questo Sig(no)re si compiace di accordarmj la sua benevolenza. Mi fa avere libri. E si intratiene volentieri meco alcune ore nei giorni della sua disocupaz(io)ne... Dal latto letterario questa è stata ed è la più preziosa delle risorse, che io mi avessi potuto trovare. Intorno poi alle cose mie più essenziali, nulla posso dirle di preciso pel momento... Panni che mi convenga aspettare... Ma non molto; e n(on) senza buone e buonissime speranze. È pesante questo soggiorno dalla parte economica. Tutto <è> immensam(ent)e costoso. Non di meno. Uomo avvisato è mezzo salvato. Prendo le mie misure p(er) non cadere in un eccessivo disequilibrio... Dico eccessivo percchè disequilibrio p(er) ore deve esserci, e sensibile. Il freddo non è tormentoso. Però senza stuffa vicina in casa; e senza pellicia d’ orso e stivalli caldi in carozza io n(on) posso vivere un minuto. Io sono, dopo la mia partenza da Venezia senza nessuma notizia dalla famiglia. A

1. αντί istitutore

Σελ. 15
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/16.gif&w=550&h=800

questa privazione n(on) posso familiarizarmi. Passo spesso delle tristissime giornate per questo solo motivo. La prego di scrivere spesso e di mandarmi coi possibili dettagli le nuove della famiglia, degli amici, dei parenti. Abbraccio i f(rate)llj e sorelle, baccio le mani alla S(ignor)a madre, ed alla zia Bellanda. Saluto i zij Gonemi, e Rodostamo. Imploro sempre la paterna benedizione.

Il figlio Giovanni

φ.1v /Tanti e tanti saluti, a Benackj. Gli ho scrito una lunga lettera jeri l’altro. Ma questa arriverà forse p(ri)ma. Tutti i suoi amici che io già conosco mi questianano sempre intornio a Benakj e tutti col mezzo mio lo salutano. Particola(rment)e la famiglia Gika e la Principessa Esmeralda.

A Monsieur Monsieur le Comte A. M(a)ria Capodistria Chev(alier) de l’ordre de S(aint) Jean de Jerusalem a Corfou.

Αρ. 24

Αγία Πετρούπολις, 5/17 Φεβρουαρίου 1809

Σεβαστέ Πατέρα,

Σας έγραψα προχθές. Το μικρό δέμα όμως δεν ανεχώρησεν εισέτι και πιστεύω ότι θα καθυστέρηση επί τινας εισέτι ημέρας ο ταχυδρόμος διά την Βιέννην, εις τον οποίον ενεπιστεύθην τούτο. Ένεκα τούτου επωφελούμαι μιας άλλης ευκαιρίας διά να αποστείλω τας ειδήσεις μου. Η υγεία μου είναι εξαιρετική. Ο καιρός δεν διέρχεται ανωφελώς δι’ εμέ... Εργάζομαι κατά την ημέραν έως τας τρεις. Ακολούθως εξέρχομαι διά το γεύμα. Την εσπέραν είς τινα συναναστροφήν ή εις το Γαλλικόν θέατρον. Αι γνωριμίαι μου δεν είναι εκτεταμέναι... Πιστεύω όμως ότι είναι εκλεκταί και εκείναι, αίτινες αρμόζουν εις εμέ. Εγνώρισα ένα αξιοσέβαστον και σοφώτατον κύριον. Αυτός είναι ο Σύμβουλος Επικρατείας Κραφτ, παιδαγωγός των Μεγάλων Δουκισσών και των Μεγάλων Δουκών της Αυτοκρατορικής οικογενείας. Μέλος της Ακαδημίας και πρύτανις όλων των σοφών και πεπαιδευμένων της Αγίας Πετρουπόλεως. Αυτός ο κύριος ευαρεστείται να μοι παρέχη την εύνοιάν του. Μοι προμηθεύει βιβλία. Και συνομιλεί μετ’ εμού ευχαρίστως επί τινας ώρας κατά τας ημέρας της σχόλης του... Εξ απόψεως φιλολογικής τούτο υπήρξε και είναι το πλέον πολύτιμον απόκτημα, το οποίον θα ηδυνάμην να εύρω... Σχετικώς εξ άλλου προς τας πλέον ουσιαστικάς υποθέσεις μου ουδέν το ακριβές δύναμαι να σας

Σελ. 16
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/17.gif&w=550&h=800

ειπώ επί του παρόντος... Νομίζω ότι συμφέρει να αναμένω... Αλλ’ όχι επί πολύ και όχι άνευ καλών, καλλίστων ελπίδων. Η παραμονή αύτη είναι βαρεία εξ οικονομικής απόψεως. Τα πάντα εδώ είναι υπερμέτρως δαπανηρά. Ουχ ήττον, άνθρωπος υποψιασμένος είναι σχεδόν προφυλαγμένος. Λαμβάνω τα μέτρα μου ίνα μη περιπέσω εις υπερβολικόν έλλειμμα. Λέγω υπερβολικόν, διότι έλλειμμα επί του παρόντος πρέπει να υπάρχη και μάλιστα αισθητόν. Το ψύχος δεν είναι βασανιστικόν. Όμως άνευ θερμάστρας εν τη οικία και άνευ γουναρικού εκ δέρματος άρκτου, και ζεστών υποδημάτων εις την άμαξα, εγώ δεν δύναμαι να ζήσω ούτε λεπτόν. Μετά την αναχώρησίν μου εκ Βενετίας δεν έχω ουδεμίαν είδησιν της οικογενείας. Εγώ δεν δύναμαι να εξοικειωθώ προς την στέρησιν αυτήν. Συχνάκις διέρχομαι πολύ θλιβεράς ημέρας μόνον εξ αίτιας του λόγου τούτου. Παρακαλώ υμάς όπως γράφητε προς εμέ συχνά και όπως μοι αποστέλητε μετά των πλέον δυνατών λεπτομερειών τας ειδήσεις της οικογενείας, των φίλων, των συγγενών. Εναγκαλίζομαι τους αδελφούς και τας αδελφάς· ασπάζομαι τας χείρας της σεβαστής μητρός και της θείας Μπελλάντας. Χαιρετώ τους θείους Γονέμη και Ροδόσταμου. Επικαλούμαι πάντοτε την πατρικήν ευλογίαν.

Ο υιός Ιωάννης

φ.1v / Πολλούς χαιρετισμούς εις τον Μπενάκην. Έγραψα προς αυτόν μίαν

μεγάλην επιστολήν προχθές. Πιθανώς όμως η παρούσα θα φθάση πρώτη. Πάντες οι φίλοι του, τους οποίους εγώ ήδη γνωρίζω ερωτούν εμέ πάντοτε περί αυτού και πάντες μέσω εμού χαιρετούν αυτόν. Ιδιαιτέρως η οικογένεια Γκίκα και η πριγκίπισσα Εσμεράλδα.

Προς τον Κύριον Κόμητα Α. Μαρία Καποδίστρια Ιππότην του Τάγματος του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ εις την Κέρκυραν

7

No 25

S(an)to Pietroburgo, 14 / 26 Febrajo 1809

S(igno)r Padre

Alla fine ho ricevuto tre sue lettere ad un tempo. Gabriele Palatino qui arrivato da Vienna come corriere me le ha reccate. Esso mi ha sorpreso alle spalle nella mia camera mentre io ero occupato a scri-

Σελ. 17
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/18.gif&w=550&h=800

vere. La sorpresa fu agradevole, ma fecemi impallidire a segno che Palatino dubitò di un deliquio. La sua vista; quella della famiglia, di lettere, di nuove, e mille altri sentimenti in folla suscitati mi levarono affatto p(er) un momento il respiro. Tutto questo fini all’ istante; ed il giorno di avanti jeri fu il più felice che io abbia avuto dopo il mio arrivo a Pietroburgo. Ho letto, e riletto, e legerò sempre fino all’ arrivo di altre, queste tre lettere... Esse portano il n° 10, 12, 13.—Sia con pace e salute costante ben augurato il matrimonio della Marietta. Non posso scrivere nè ad essa, nè a suo marito, nè ai nuovi parenti. Essendo sommam(ent)e dispendioso il corso1 postale. La prego di abbracciare i p(ri)mi; e di dire mille cose p(er) me ai secondi. A quest’ora l’ affare economico deve essere perfettam(ent)e regolato, lo lo ho finito p(ri)ma della mia partenza da Venezia. E se le mie lettere seg(na)te 17, 18 n(on) hanno avuto il destino delle altre, ella deve essersi tranquillizata su questo importante argomento. In ogni modo Naranzi le scriverà. Nulla di più consolante per me, quanto la di lei approvazione, dietro alle notizie avute da Genova, intorno alla risoluzione, che allora ho preso, e p(er) la quale n(on) ho motivo che di applaudirmi. Ho l’ onore di vedere spesso S.E. il S(ignor) Conte Solticoff. Esso ebbe la bontà di occuparsi paciemente di me e dopo una lunga ed affettuosa discussione, mi consigliò di aspettare l’ arrivo di S.E. il Conte Romanzoff, il quale deve essere a quest’ ora partito da Parigi. Ella mi dice che ovunque io mi sia, io mi ricordi sempre la Madre Terra, e la famiglia. E l’ una e l’ altra idea è cosi immedesimata alla mia essislenza, come lo è l’ aria alle funzioni vitali. La mia salute è ottima. Vivo regolatam(ent)e. Ed ho cosi bene disposte le ore tutte del giorno, che corrono le settimane senza che io me ne avvega. Il giorno resto in crsa sino alle tré quando pranzo fuori., e sino alle sei quando pranzo in casa... Mi occupo utilmente, ed approffito della solitudine. La ricreaz(io)ne è limitata sino alle dieci, od alle φ.1v undici al più tardi. Consiste nell’/frequentare poche società ben scelte, ove si passa la serra; od in conversaz(io)ne o giucando2 ai scakj. La Domenica tutta è data alle visite di dovere, a cominciare dalla mattina. Non ho troppo esteso, le mie connoscenze, n(on) volendo perdere il tempo. Preferisco a queste qualche travaglio, da cui spero di ricavare un vantaggioso risultato. Ho due servitori Russi uno per la carozza, l’altro per cameriere. Per farmi intendere da essi mi è necessario travagliare col dicionario e colla gramatica. Questo però mi da piacere. D’ altronde non v* è altro partito a prendere. Forestieri n(on) sono admessi3 in que-

1. πιθανή ανάγνωση

2. βενετ. αντί giocare

3. ορθότ. ammessi

Σελ. 18
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/19.gif&w=550&h=800

sta capitale e Russi ohe parlano il Francese, o Greco, o Italiano, esigono di appunta(men)to mensuale 40, e 50 rubli. I miei mi costano 25 rubli cadauno senza il doverse di nutrirli. Mi fo4 portare il pranzo dalla trattoria. Costa due rubli, e p(er) bevere vino, bisogna misurare le gocce. Cattivo vinaccio. Due rubli la bottiglia. Questo mi mollesta. Poicchè senza vino n(on) posso digerire... Ed io n(on) ho il progetto p(er) economia di guastare la salute.

Tanti e tanti saluti ai parenti. Amici. Abbraccio f(rate)llj e sorelle... Saluto la Zia Bellanda. Baccio le mani alla S(ignor)a madre. Imploro la paterna benedizione.

Il figlio Giov(anni).

A Monsieur Monsieur Le Comte A. M(a)ria Capodistria a Corfou

Αρ. 25

Αγία Πετρούπολις, 14 / 26 Φεβρουαρίου 1809

Σεβαστέ Πατέρα,

Έλαβον επί τέλους τρεις επιστολάς υμών ταυτοχρόνως. Ο Γαβριήλ Παλατίνος ενταύθα αφιχθείς ως ταχυδρόμος από την Βιέννην μοι προσεκόμισεν αυτάς. Ούτος αιφνιδίασεν εμέ εκ των νώτων ενώ ηυρισκόμην εις το δωμάτιόν μου απησχολημένος εις το συγγράφειν. Η έκπληξις υπήρξεν ευχάριστος αλλ’ έκαμεν εμέ να ωχριάσω εις τοιούτον σημείον ώστε ο Παλατίνος εφοβήθη ότι θα λιποθυμήσω. Η εικών υμών, εκείνη της οικογενείας, αι επιστολαί, αι ειδήσεις και χίλια άλλα αισθήματα σωρηδόν διεγερθέντα διέκοψαν τελείως την αναπνοήν μου. Πάντα ταύτα εξηφανίσθησαν αμέσως και η προχθεσινή ημέρα υπήρξεν η πλέον ευτυχής εξ όσων εγώ έζησα μετά την άφιξίν μου εις την Πετρούπολιν. Ανέγνωσα και πάλιν ανέγνωσα και θα αναγιγνώσκω πάντοτε μέχρι της αφίξεως ετέρων, αυτάς τας τρεις επιστολάς... Αυταί φέρουν τους αριθμούς 10, 12, 13. Ας είναι μετ’ ειρήνης και σταθεράς υγείας ευτυχισμένος ο γάμος της Μαριέττας. Δεν δύναμαι να γράψω ούτε προς αυτήν, ούτε προς τον σύζυγον αυτής, ούτε προς τους νέους συγγενείς

4. ιδιωμ. τύπος αντί faccio

Σελ. 19
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/20.gif&w=550&h=800

διότι είναι υπερβολικώς υψηλή η τιμή της ταχυδρομικής αποστολής. Παρακαλώ υμάς, όπως εναγκαλισθήτε τους πρώτους και όπως αναφέρητε χίλια πράγματα περί εμού εις τους δευτέρους. Κατ’ αυτήν την στιγμήν το οικονομικόν θέμα οφείλει να έχη διακανονισθή πλήρως. Εγώ διευθέτησα αυτό πριν αναχωρήσω εκ Βενετίας. Και εάν αι υπ’ αριθμ. 17 και 18 ημέτεραι επιστολαί δεν είχον την τύχην των άλλων, υμείς έπρεπε να είσθε τελείως ήσυχος διά το σπουδαίον τούτο ζήτημα. Ο Ναράντζης οπωσδήποτε θα σας γράψη. Ουδέν πλέον παρήγορον δι’ εμέ όσον η επιδοκιμασία υμών, μετά τας ληφθείσας από την Γένουαν ειδήσεις, σχετικώς προς την απόφασιν, την οποίαν εγώ έλαβα και διά την οποίαν δεν έχω λόγον να μη συγχαρώ τον εαυτόν μου. Έχω την τιμήν να συναντώ συχνάκις την A. Ε. τον Κόμητα Σολτικώφ. Ούτος έσχεν την καλωσύνην να ενασχοληθή υπομονετικώς περί εμού, και μετά μίαν μακράν και εγκάρδιον συνομιλίαν συνεβούλευσεν εμέ όπως αναμένω την άφιξιν της A. Ε. του Κόμητος Ρομαντζώφ, όστις την στιγμήν αυτήν οφείλει να έχη αναχωρήσει εκ Παρισίων. Υμείς γράφετε προς εμέ ότι οπουδήποτε και αν ευρίσκωμαι να ενθυμούμαι την γενέθλιον γη και την οικογένειαν. Και η μία και η άλλη ιδέα έχουν ούτως ταυτισθή προς την ιδικήν μου ύπαρξιν ως ο αήρ προς τας ζωτικάς λειτουργίας. Η υγεία μου είναι εξαιρετική. Ζω ησύχως και έχω τόσον καλώς διατεθειμένας τας ώρας της ημέρας, ώστε αι εβδομάδες παρέρχονται χωρίς να αντιλαμβάνωμαι τούτο. Κατά την ημέραν παραμένω εν τη οικία έως τας τρεις, οπότε γευματίζω εκτός αυτής και έως εις τας έξ, οπότε γευματίζω εν τη οικία... Εργάζομαι κατά τρόπον αποδοτικόν και επωφελούμαι της ερημίας. Η ανάπαυσις περιορίζεται έως τας δέκα φ. 1v ή τας ένδεκα το βραδύτερον. Η ανάπαυσις συνίσταται εις το / να συχνάζω εις ολίγας συναναστροφάς καλώς επιλεγμένας, ένθα διερχόμεθα την εσπέραν διαλεγόμενοι ή παίζοντες σκάκι. Η Κυριακή όλη, αρχής γενομένης εκ της πρωΐας είναι αφιερωμένη εις εθιμοτυπικάς επισκέψεις. Δεν έχω εκτεταμένας γνωριμίας διότι δεν επιθυμώ να αναλίσκω τον καιρόν μου. Προτιμώ να επιδίδωμαι είς τινα εργασίαν, εξ ης ελπίζω ένα επωφελές αποτέλεσμα. Έχω δύο Ρώσους υπηρέτας, έναν διά την άμαξαν και έτερον ως θαλαμηπόλον. Διά να γίνωμαι καταληπτός παρ’ αυτοίς αναγκάζομαι να καταφεύγω εις το λεξικόν και την γραμματικήν. Τούτο όμως ευχαριστει εμέ. Ξένοι δεν επιτρέπεται όπως εργασθώσιν εις την πρωτεύουσαν αυτήν και Ρώσοι, ομιλούντες την Γαλλικήν ή την Ελληνικήν ή την Ιταλικήν απαιτώσιν μηνιαίαν αποζημίωσιν 40 και 50 ρουβλίων. Οι ιδικοί μου κοστίζουν εις εμέ 25 ρούβλια έκαστος εκτός της υποχρεώσεως της διατροφής. Μου φέρουν το γεύμα από το εστιατόριον. Στοιχίζει δύο ρούβλια και διά να πίω οίνον οφείλω να καταμετρώ τας σταγόνας. Κακός οίνος. Δύο ρούβλια η φιάλη. Τούτο δυσαρεστεί εμέ καθ’ όσον άνευ οίνου δεν δύναμαι να χωνεύσω και εγώ δεν προτίθεμαι να απολέσω την υγείαν μου εξ αιτίας της οικονομίας.

Σελ. 20
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/21.gif&w=550&h=800

Πολλούς χαιρετισμούς εις τους συγγενείς και φίλους. Εναγκαλίζομαι αδελφούς και αδελφάς. Χαιρετώ την θείαν Μπελλάνταν. Ασπάζομαι τας χείρας της σεβαστής μητρός. Επικαλούμαι την πατρικήν ευλογίαν.

Ο υιός Ιωάννης

Προς τον Κύριον Κύριον Κόμητα Λ. Μαρία Καποδίστρια εις την Κέρκυραν.

8

No 20

S(an )to Pietroburgo, 1/13 Marzo 1809

S(ignor) Padre

Ottima salute. Imminente l’ arrivo di S.E. il Conte Romanzoff. Speranze fondate di raccogliere in breve qualche frutto dal mio viaggio. Ammiglioramento della stagione. Reso possibile il caminare a piedi, cioè il supremo dei mezzi per non sogiacere al peso di una inattiva esistenza. Ripetizione delle stesse cose quanto alla maniera di vivere. Molta riscorsa nella lettura. Molta fortuna avendo a mio uso riche e splendide biblioteche. Avanzamento ne(i) miei lavori. Soddisfazione nel vederne accolto il proponimento. Ritorno incessante del pensiere1 alla famiglia. Avidità di sue nuove. Lusinga di mettermi in situazione di averle più di frequente... Ecco quanto posso dirle di me; col presente ordinario. A prima occasione particolare scriverò più a lungo a lei, e risponderò a tre antiche lettere, di Viaro, e di Benachj, che giorni fa mi sono pervenute. Abbraccio f(rate)llj e sorelle. Baccio le mani alla S(ignor)a madre, e zia. Cordiali saluti agli amici e parenti. Imploro la paterna sua benedizione.

Giovanni

Αρ. 27

Αγία Πετρούπολις, 1/13 Μαρτίου 1809

Σεβαστέ Πατέρα,

Αρίστη υγεία. Επικειμένη η άφιξις της Α. Ε. του Κόμητος Ρομαντζώφ. Ελπίδες βάσιμοι να δρέψω συντόμως καρπούς τινας εκ του ταξιδίου μου.

1. Ορθότ. pensiero

Σελ. 21
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/22.gif&w=550&h=800

Βελτίωσις των καιρικών συνθηκών. Κατέστη δυνατή η οδοιπορία, ήτοι το σπουδαιότερον των μέσων ώστε να μην υποπέσω εις την κατάστασιν αδρανούς τίνος υπάρξεως. Σχετικώς προς τον τρόπον ζωής επανάληψις των ιδίων πραγμάτων. Συχνή εντρύφησις εις την μελέτην. Μεγάλη τύχη διότι έχω εις την διάθεσίν μου πλούσιας και λαμπράς βιβλιοθήκας. Πρόοδος εις τας εργασίας μου. Ικανοποίησις καθ’ όσον βλέπω να γίνεται αποδεκτή η πρότασίς μου. Ακατάπαυστος επιστροφή της σκέψεώς μου εις την οικογένειαν. Απληστία διά ιδικάς σας ειδήσεις. Ελπίς όπως λαμβάνω ειδήσεις υμών συχνώτερον... Ιδού πάντα όσα δύναμαι να σας ειπώ περί της καταστάσεώς μου διά της παρούσης επιστολής. Εις πρώτην ιδιαιτέραν ευκαιρίαν θα σας γράψω εκτενέστερον και θα δώσω απάντησιν εις τρεις παλαιάς επιστολάς του Βιάρου και του Μπενάκη, αίτινες αφίχθησαν πρό τινων ημερών. Εναγκαλίζομαι αδελφούς και αδελφάς. Ασπάζομαι τας χείρας της σεβαστής μητρός και της θείας. Εγκαρδίους χαιρετισμούς εις τους φίλους και συγγενείς. Επικαλούμαι την πατρικήν υμών ευλογίαν.

Ιωάννης

9

No 28

S(ant)ο Pietroburgo, 17/29 Marzo 1809

S(igno)r Padre

Mi sono presentato a S.E. il S(igno)r C(onte) Romanzoff. Eccole sue parole. «Vous êtes le même clans les talons et les moyens nous sont si conus? Je vous félicité. Vous êtes assez jeune homme; et je serai charmé de vous être aussi utile que vous pouvez l’ être au service de S.M. l’ Empereur». L’ udienza era numerosissima... Parlò ad’ altri. E poi ebbe la degnazione di trattenersi meco colmandomi di bontà, e di speranza. I miei trenta due anni li porto bene Qui non mi si da che ventiquattro. E si attribuisce a modestia il mio dire e replicare che sono molto più vecchio. S.E. il Ministro è partito coll’ Imp(erato)re per la Finlandia; e n(on) saranno di ritorno che pel giorno 25... Tutto dunque è sospeso. Ed io pure passeg(g)io. Sebbene i venti gradi di freddo che in questi giorni abbiamo provato non me lo permettano troppo... Che bella settimana delle palme, e Santa, e di Pasqua?... Mi si è fatto presentire, che nel dipartimento delle leggi vi potrebbe essere un posto per me onorevole e decentissimo. Grazio ai miei sommi talenti dimostrati nella legislaz(io)ne Jonnica. Io feci tosto presentire, che n(on) avrei potuto

Σελ. 22
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/23.gif&w=550&h=800

accogliere nessun’ uffizio, pel quale mi fosse d’ uopo conoscere la Russia (che n(on) conosco); la sua lingua (che n(on) posso apprendere p(er) divenire scrittore); e permanerei, ciò che è negato al mio temperamento. Sono fermo nella risoluzione di rinunziare a qualunque (cosi detta fortuna) più tosto che alla speranza di ritornare in seno alla famiglia, e di esserle direttam(ent)e e personalm(ent)e utile. Su questo innalterabile principio è fondata la memoria con cui offro la poca mia opera al Servizio Imperiale... Ecco tutto quello che posso dirle per ora... La mia salute è ottima. E solo sono triste della solitudine in cui mi metta la privaz(io)ne delli di lei caratteri. Saluti ed abbracj a tutti. Auguro le buone feste. Baccio le mani alla S(ignor)a madre, ed alla zie e zij. Imploro la paterna benedizione.

Il figlio Giovanni

φ.1ν Saluti particolari alla famiglia Rodostamo. Al Dr Giallinà, ai nostri amici di casa Cristodulo, e Pietro il barbiere. S.E. il Ministro della Marina mi fece presentire che i Russi che costà si attrovano possano ripatriare p(er) la via di terra. Buona occasione p(er) scrivermi una lettera lungissima e dettag(liatissi)ma. Che fa Sarandopulo ?... Lo abbracio.

A Monsieur Monsieur Le Comte A. M(a)ria Capodistria Chev(alier) de l’ordre de S. J(ean) de Jerusalem à Corfou.

Αρ. 28

Αγία Πετρούπολις, 17 J 29 Μαρτίου 1809

Σεβαστέ Πατέρα,

Παρουσιάσθην ενώπιον της A. Ε. του Κόμητος Ρομαντζώφ. Ιδού οι λόγοι του: «Σεις είσθε ο ίδιος, του οποίου τα προτερήματα και αι ικανότητες είναι τόσον γνωστά ημίν. Σας συγχαίρω. Είσθε αρκετά νέος και θα είμαι ικανοποιημένος εάν θα είμαι το αυτό χρήσιμος δι’ υμάς όσον και σεις δύνασθε να είσθε εις την υπηρεσίαν της Α. Μ. του Αυτοκράτορος». Η ακρόασις υπήρξεν πολυάριθμος... Ωμίλησε και μετ’ άλλων και ακολούθως έσχεν την φιλοφροσύνην όπως συνδιαλεχθή μετ’ εμού, πληρών εμέ καλωσύνης και ελπίδος. Φέρω καλώς τα ιδικά μου τριάκοντα δύο έτη! Και αποδίδεται εις μετριοφροσύνην η απάντησίς μου ότι είμαι πολύ γηραιότερος. Η A.E. ο Υπουργός ανεχώρησεν μετά του Αυτοκράτορος διά την Φινλανδίαν και δεν θα επιστρέψουν παρά την 25ην... Κατ’ ακολουθίαν τα πάντα διεκόπησαν. Και εγώ

Σελ. 23
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/24.gif&w=550&h=800

βεβαίως περιπατώ. Αν και αι είκοσι βαθμοί ψύχους, τους οποίους εδοκιμάσαμεν κατ’ αυτάς τας ημέρας δεν μοι επιτρέπουν τόσον τούτο... Τι ωραία εβδομάς των Βαΐων, η Μεγάλη Εβδομάς και το Πάσχα;... Προαισθάνομαι (ή αφησαν να υπονοηθή τούτο) ότι εν τω Υπουργείω της Δικαιοσύνης υπάρχει μία θέσις αξιοπρεπής και αξιόλογος δι’ εμέ, χάρις εις τα εξαιρετικά προτερήματά μου, τα επιδειχθέντα εις την Ιόνιον νομοθεσίαν. Εγώ αμέσως υπηνίχθην ότι δεν θα ηδυνάμην όπως αποδεχθώ ουδεμίαν θέσιν ένεκα της οποίας θα έπρεπε να γνωρίσω την Ρωσίαν (την οποίαν δεν γνωρίζω)· την γλώσσαν αυτής την οποίαν δεν δύναμαι να εκμάθω ώστε να καταστώ συγγραφεύς· και να αποδεχθώ εκείνο, το οποίον είναι αντίθετον προς την ιδιοσυγκρασίαν μου. Παραμένω σταθερός εις την απόφασίν μου όπως μη αποδεχθώ οιανδήποτε (ούτω λεγομένην τύχην) παρά την ελπίδα να επιστρέψω εις τους κόλπους της οικογενείας και να είμαι χρήσιμος εις αυτήν κατ’ άμεσον και προσωπικόν τρόπον. Επ’ αυτής της απαρασαλεύτου αρχής θεμελιούται το υπόμνημα, δι’ ου προσφέρω το μικρόν μου έργον εις την Αυτοκρατορικήν Υπηρεσίαν. Ιδού παν ό,τι δύναμαι να σας είπω επί του παρόντος... Η υγεία μου είναι εξαιρετική. Είμαι λυπημένος μόνον διά την ερημίαν, εις την οποίαν οδηγεί εμέ η στέρησις των υμετέρων επιστολών. Χαιρετισμούς και ασπασμούς εις άπαντας. Εύχομαι καλάς εορτάς. Ασπάζομαι τας χείρας της σεβαστής μητρός και των θείων. Επικαλούμαι την πατρικήν ευλογίαν.

Ο υιός Ιωάννης

φ. 1v/ Ιδιαιτέρους χαιρετισμούς εις την οικογένειαν Ροδόσταμου. Εις τον Δρα Γιαλλινά και εις τους φίλους της οικίας Χριστόδουλον και Πέτρον τον κουρέα. Η Α.Ε. ο Υπουργός των Ναυτικών μοι ανακοίνωσεν ότι οι Ρώσοι, οίτινες ευρίσκονται αυτόθι δύνανται να επιστρέψουν εις την πατρίδα διά της ξηράς. Καλή ευκαιρία διά να μου γράψητε μίαν μακράν και λεπτομερεστάτην επιστολήν. Πώς είναι ο Σαραντόπουλος; Εναγκαλίζομαι αυτόν.

Προς τον Κύριον Κύριον Κόμητα Α. Μαρία Καποδίστρια Ιππότην του Τάγματος του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ εις την Κέρκυραν

Σελ. 24
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/25.gif&w=550&h=800

10

No 30

S(anto) Pietrob(urgo), 2/14 Aprile 1809

S(igno)r Padre

Il numero precedente lo ho spedito per mezzo del collegio1 sotto piego di Benackj. Con questo n(on) posso aggiungere che poche cose, e per la vicinanza delle datte, e p(er) l’ ostacolo che alla definizione degli affari, mettono le feste, ed occupaz(io)ni più grandi. Dopo il ritorno dalla Finlandia ho veduto più di una volta S.E. il Ministro... Mi ha sempre colmato di bontà; e la breve conversaz(io)ne nostra fini colla promessa di una particolare conferenza. Oggi ho avuto l’ avviso; che Domenica cioè domani, alle 3 dopo il mezzogiorno, S.E. mi riceverà particola(rment)e. Le mie carte sono pronte. Ed una alquanto lunga, la quale è il frutto de miei viaggi ultiman(ent)e fatti, è stata approvata graziosamente da quei superiori che dovevano incoragirmi a presentarla. Tutto annunzia e della maniera la meno incerta, che io avrò una situazione, e che n(on) sarò messo fuori del caso, di essere utile in qualche modo, od almeno grato, alla famiglia. Non ho che speranze, e parole. Io n(on) mi lusingo che entro stretti limiti. Poicchè n(on) voglio pentirmi di avere molto sperato. Nella corrente di questo mese tutto deve essere certamente finito; e però n(on) dubito, che con prossimo ordinario ella n(on) debba avere da me più consolanti nuove. Lo saranno φ. 1v tanto più quanto/per esse ella sarà convinto della fermezza de miei principj e della costante uniformità, che essi hanno a quelli che ella mi ha comunicato, e ripetuto. Feci Pasqua con Greci. La messa, i mattini, il pranzo, e tutti in famiglia col mio padrone di casa, e con altri negozianti. Li altri giorni di questa settimana occupati in visite di etichetta, ed in pranzi più solenni. Non hanno per me il sapore dei familiari. Non di meno sono necessaria(ment)e grati ed onorevoli. Il s(econ)do giorno di Pasqua il freddo è stato crudele. Abbiamo provato per sino quindici gradi fino al mezzo giorno. Entrando nella sala di ricevere dej Grandi, a Pasqua si sente l’ odore delle nostre campagne. C’ è l’ uso di tenere dei gran vasi di piante odorifere, di giranj, di rose, ec. ec. di arranzi... Non posso spiegarle la sensazione che questi odori mi hanno fatto provare. Un misto di piacere e di tristezza indescrivibile.

Abbraccio f(rate)llj e sorelle. Saluto amici, e parenti. Baccio le mani alla S(ignor)a madre, alla zia Bellanda, alle altre zie e zij. Imploro la paterna benedizione.

Il figlio Giovanni

στο άνω περιθώριο του φ. 1v: A Mon Père.

1. πιθανή ανάγνωση

Σελ. 25
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/26.gif&w=550&h=800

Αρ. 30

Αγία Πετρούπολις, 2/14 Απριλίου 1809

Σεβαστέ Πατέρα,

Την προηγουμένην μου επιστολήν απέστειλα μέσω της υπηρεσίας μετά του δέματος του Μπενάκη. Διά της παρούσης δεν δύναμαι να προσθέσω παρά ελάχιστα πράγματα και ένεκα της εγγύτητος των ημερομηνιών και ένεκα του εμποδίου το οποίον θέτουν εις την εξέλιξιν των υποθέσεων αι εορταί και ενασχολήσεις σπουδαιότεροι. Μετά την εκ της Φινλανδίας επιστροφήν του, ειδον περισσοτέρας της μιας φοράς την Α.Ε. τον Υπουργόν... Επέδειξεν προς εμέ καλωσύνην και η βραχεία συνομιλία ημών επερατώθη διά της υποσχέσεως μιας ιδιαιτέρας συνεντεύξεως. Σήμερον έλαβον την ειδοποίησιν ότι την Κυριακήν, ήτοι αύριον εις τας 3 μετά μεσημβρίαν, η Α.Ε. θα δεχθή εμέ κατ’ ιδίαν. Τα έγγραφά μου είναι έτοιμα. Εξ αυτών έν μακροσκελές —το οποίον είναι ο καρπός των διεξαχθέντων επ’ εσχάτως ταξιδίων μου— εγένετο δεκτόν μετ’ επιδοκιμασίας υπ’ εκείνων των ανωτέρων μου, οίτινες ώφειλον να ενθαρρύνουν εμέ όπως παρουσιάσω τούτο. Τα πάντα προαναγγέλλουν, και κατά τον ολιγώτερον αβέβαιον τρόπον, ότι εγώ θα επιτύχω μίαν θέσιν και ότι δεν θα στερηθώ της δυνατότητος να είμαι επωφελής κατά τινα τρόπον ή, τουλάχιστον ευάρεστος εις την οικογένειαν. Δεν έχω παρά μόνον ελπίδας και υποσχέσεις. Δεν τρέφω ελπίδας παρά εντός περιωρισμένων ορίων, καθ’ όσον δεν επιθυμώ να μετανοήσω ως έχων πολλά ελπίση. Κατά την διάρκειαν του παρόντος μηνός τα πάντα οφείλουν να έχουν λήξη οριστικώς και δεν αμφιβάλλω ότι διά του προσεχούς κανονικού ταχυδρομείου υμείς δεν οφείλετε παρά να λάβητε παρ’ εμού τας πλέον παρηγόρους ειδήσεις. Και ήθελον είναι φ. 1v τόσον περισσότερον / παρήγοροι όσον δι’ εκείνων θα πεισθήτε υμείς διά την σταθερότητα των αρχών μου και διά την σταθεράν ταυτότητα, την οποίαν αυταί έχουν προς εκείνας, τας οποίας κατ’ επανάληψιν μοι ανακοινώσατε. Εώρτασα το Πάσχα μεταξύ Ελλήνων. Την λειτουργίαν, τα πρωϊνά, τα πάντα οικογενειακώς μετά του οικοδεσπότου μου και μετ’ άλλων εμπόρων. Αι λοιπαί ημέρες της παρούσης εβδομάδος ανηλώθησαν εις εθιμοτυπικάς επισκέψεις και εις επίσημα γεύματα. Αυτά όμως δεν έχουν δι’ εμέ την γεύσιν των οικογενειακών. Ουχ ήττον είναι κατ’ ανάγκην ευχάριστα και αξιοπρεπή. Την Δευτέραν του Πάσχα το ψύχος υπήρξεν δριμύ. Εδοκιμάσαμεν μάλιστα μέχρι της μεσημβρίας δέκα πέντε βαθμούς. Εισερχόμενός τις εις την σάλαν υποδοχής των επισήμων κατά το Πάσχα αισθάνεται την ευωδίαν των ιδικών μας εξοχών. Υπάρχει η συνήθεια να τοποθετούν μεγάλα βάζα μετ’ ευωδών ανθέων, γερανιών, ρόδων κτλ. κτλ. πορτοκαλιών... Δεν δύναμαι να σας εξηγήσω την αίσθησιν, την οποίαν μοι προυξένησαν αυταί αι ευωδίαι. Έν μείγμα ευχαριστήσεως και απεριγράπτου θλίψεως.

Σελ. 26
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/27.gif&w=550&h=800

Εναγκαλίζομαι αδελφούς και αδελφάς. Χαιρετώ φίλους και συγγενείς. Ασπάζομαι τας χείρας της σεβαστής μητρός, της θείας Μπελλάντας και των άλλων θείων. Επικαλούμαι την πατρικήν ευλογίαν.

Ο υιός Ιωάννης

άνω: Προς τον Πατέρα μου

11

No 31

S(anto) Pietroburgo, 26 Aprile / 7 Maggio 1809

Ho ricevuto il numero 20. Non so quale il destino de miei precedenti. E poco spero delle sollecitudine con cui questa potrà pervenirle. La guerra Austriaca va a rendere oltremodo imbarazzata la nostra corrispondenza ... Le lettere dovranno faro il giro della Francia. Ebbi la conferenza promessami da S.E. il primo Ministro. Si degnò di trattenersi meco quasi un’ ora; e di raccogliere con somma bontà le risposte alle quali le sue dimando1 diedero luogo... Agradi moltissimo un picciolo lavoro che portava il risultato de miei viaggi, ed’ una memoria che riguardava i miei aspiri. Mi promise di occuparsene, e di parlarne poi a S.M. l’Imp(erato)re. Lo fece. Incontrandomi al passeg(g)io del bulevard2, mi disse che era molto contendo3 del mio lavoro, e che presto lo sarei ancor io... Usci in fatto il giorno 19 del corrente l’ Ukaz che mi promove4 al grado di Consigliere di Stato, che mi attaca al dipartimento degli affari esteri; e che mi accorda il soldo annuo di 3 ο 00 rubli. Ho voluto ringraziare Sua Eccelenza il primo Ministro «Ce n’ est pas encore le temps; je n’ai pas encore fait pour vous, tout ce que je pense, et que vous meritez. L’Empereur mi a ordone de vous donnes une place convenable a vos moyens». Jori sono stato presentato a S.M. I(mperia)le ed a tutta la famiglia. L’Imperatore ha voluto colmarmi di bontà; mi idirizzò la parola in questi termini «Je suis très content des services que vous m’ avez rendre et de la maniere avec la quelle, vous êtes acquisitè φ. 1v de vos devoirs». L’ Imp(eratri)ce madre, le Grandi Duehesse/i Gran Duca f(rate)llj dell’ Imp(erato)re si sono tutti degnati di farmi vari

1. αντί domanda· συχνή η χρήση dimandare αντί domandare

2. boulevard

3. αντί contento

Σελ. 27
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/28.gif&w=550&h=800

questioni sulle Isole, sulla Grecia, sul clima ec. ec. La fortuna di essere stato accolto con tanta clemenza da S.M. l’ Imp(erato)re e dalla famiglia Imperiale mi ottenne alla Corte le felicitazioni di tutti i Grandi, e le maggiori distinzioni. Jeri sera vi era ballo mascherato alla Corte, in seguito alle feste, date pel matrimonio della Gran Duchessa Catterina con S.A. il Principe di Oldenburg. Mi sono convinto che uno sguardo clemente di S.M. l’ Imperatore attira sopra chi ha la fortuna di ottenerlo le attenzioni e li5 riguardi di tutti. Nel palazzo Imperiale vi erano per lo meno 10 m(illa) persone tra i spettatori et danzanti. Mi sono trattenuto ammirando la grandezza, lo splendore, e la popolarità di questo spettacolo unico nel suo genere... Troppo lungo sarebbe descriverle. Ma ciò che può darne un’ idea si è che l’ entrata è permessa a qualunque con segno di maschera; che tutto il palazzo è aperto alla curiosità ed ammiraz(io)ne dei concorrenti; che l’ Imperatore, e la famiglia, sono in mezzo al loro popolo, ottenendone gli ommag(g)i e la veneraz(io)ne, senza apparechi, e si può dire senza nessuna etichetta. Basta di questo. Mi è dunque promessa una destinazione. Non so precisamente quale essa sarà. Ma sono assicurato che essa n(on) può essere che s(econ)do i miei voti. Sono contento di essermi messo alla prova... Ho resistito alle maggiori attrattive; e sono stato fermo nel rinunziare ad’ una brillante e comodissima situaz(io)ne per preferire a qualunque bene, quello φ.2 di essere attaccato di cuore/alla famiglia, ed al sacro dovere di non allontanarmi da essa e dai suoi interessi p(er) quanto mi è possibile... Mi è stata offerta più di una bella collocazione. Le ho rifiutate senza rincrescimento. Sarei divenuto Creso p(er) richezze; ma negli antipodi. Avrei avvanzato mille passi nella mia carriera, ma fuori de miei principij, e della nostra atmosfera. Non ho voluto, nè vorrò giammai. Questi ceni rispondono a quanto ella mi scrive inclusivam(ent)e p(er) Agostino... Per ora bastino questi. Mi propongo con altra lettera dispiegarmi più dettagliatam(ent)e. In parte dunque i miei presentimenti si sono avverrati. Spero nella prottezione Divina; e coll’ ajuto della paterna benedizione, che il tutto sarà secondo le mie intenzioni sempre filiali. La mia salute è ottima; abbiamo vita senza gello. La -Neva <è> un fiume;7 si camina senza pellicia; non però senza soprabito imbolito... e scrivo tuttavia impelliciato senza essere di troppo mollestato di un tale vestito singolarissimo per i 26 di Aprile. Vittorio sarà uscito di casa. E spero ristabilito... Non le ho mai scritto della famiglia Bro-

5. συχνή χρήση του li αντί του άρθρου i

6. πιθανή ανάγνωση.

7. Το κείμενο του Καποδίστρια στο σημείο αυτό είναι ασαφές· πιθανώς υπονοεί ότι λόγω της τήξεως των πάγων ο Νέβας έγινε πάλι κανονικό ποτάμι.

Σελ. 28
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/29.gif&w=550&h=800

glio, percchè la lettera promessami non la ho mai ricevuta, e percchè essendo a Bologna senza questa lettera, mi è stato impossibile in brevi giorni di permanenza di fare questa relazione.

Abbraccio f(rate)llj e sorelle. Saluto amici, e parenti. Baccio le mani alla S(ignor)a madre, zij, e zie. Imploro sempre la scorta della paterna benedizione.

Il fig(lio) Giovanni

Αρ. 31

Αγία Πετρούπολις, 26 Απριλίου / 7 Μαΐου 1809

Έλαβον την υπ’ αριθ. 20 επιστολήν. Δεν γνωρίζω την τύχην των προηγουμένων επιστολών μου. Και ολίγον ελπίζω ότι η παρούσα δύναται να αφιχθή ταχέως εις υμάς. Ο πόλεμος της Αυστρίας τείνει να καταστήση την αλληλογραφίαν ημών υπερβολικώς τεταραγμένην... Αι επιστολαί οφείλουν να κάμωσιν τον γύρον της Γαλλίας. Έσχον την υποσχεθείσαν μοι παρά της Α.Ε. του Πρωθυπουργού συνέντευξιν. Κατεδέχθη όπως συνομιλήση μετ’ εμού επί μίαν ώραν και να δεχθή μετά μεγίστης καλωσύνης τας απαντήσεις, τας οποίας επέσυρον αι ερωτήσεις αυτού. Εδέχθη μετ’ ευχαριστήσεως μίαν μικράν εργασίαν, ήτις υπήρξεν το αποτέλεσμα των ταξιδίων μου και έν υπόμνημα, σχετικόν προς τας επιδιώξεις μου. Μοι υπεσχέθη ότι ήθελεν ενασχοληθή μετ’ αυτών και ότι ήθελεν ομιλήση εν συνεχεία εις την Α.Μ. τον Αυτοκράτορα. Έπραξεν τούτο. Συναντήσας εμέ εις τον περίπατον μοι είπεν ότι ήτο πολύ ευχαριστημένος διά την εργασίαν μου και ότι συντόμως θα ήμην και εγώ. Εδημοσιεύθη τω όντι κατά την 19ην τρέχοντος το ουκάζιον, δι’ ου μοι απονέμεται ο βαθμός του Συμβούλου του Κράτους· εντάσσει εμέ εις την επί των Εξωτερικών Υποθέσεων υπηρεσίαν και μοι παρέχει ετήσιον μισθόν 3.000 ρουβλίων. Ηθέλησα όπως ευχαριστήσω την A. Ε. τον Πρωθυπουργόν: «Δεν είναι ο καιρός ακόμη· δεν έπραξα ακόμη δι’ υμάς εκείνο, όπερ σκέπτομαι και του οποίου τυγχάνετε άξιος. Ο Αυτοκράτωρ διέταξεν εμέ ίνα προσφέρω προς υμάς θέσιν τινά ανταξίαν των προσόντων υμών». Εχθές παρουσιάσθην ενώπιον της Α.Μ. του Αυτοκράτορος και πάσης της Αυτοκρατορικής οικογενείας. Ο Αυτοκράτωρ ηυδόκησεν να επιδείξη προς εμέ μεγάλην καλωσύνην· απηυθύνθη προς εμέ λέγων: «Είμαι πολύ ευχαριστημένος διά τας υπηρεσίας, τας οποίας προσφέρατε προς εμέ· και διά τον τρόπον δι’ ου εξεπληρώσατε τα καθήκοντα υμών». Η Αυτοκράτειρα Μήτηρ, αι Μεγάλαι φ.1v Δούκισσαι / οι Μεγάλοι Δούκες, αδελφοί του Αυτοκράτορος, κατεδέχθησαν

Σελ. 29
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/30.gif&w=550&h=800

όπως συνομιλήσουν μετ’ εμού διάφορα ζητήματα περί των Ιονίων Νήσων, περί της Ελλάδος, περί του κλίματος κτλ. Η τύχη του να γίνω δεκτός μετά τοσαύτης ευμενείας παρά του Αυτοκράτορος και της Αυτοκρατορικής οικογενείας επισύρει εις την Αυλήν τας φιλοφρονήσεις όλων των Μεγάλων προς εμέ και τας μεγίστας διακρίσεις. Εχθές την εσπέραν εδόθη εις την Αυλήν χορός μετημφιεσμένων κατ’ ακολουθίαν προς τας εορτάς, αίτινες έλαβον χώραν διά τον γάμον της Μεγάλης Δουκίσσης Αικατερίνης μετά της Α.Υ. του πρίγκιπος του Ολδεμβούργου. Επείσθην ότι έν ευμενές βλέμμα της Α.Μ. του Αυτοκράτορος, επισύρει επ’ εκείνου, όστις έχει την τύχην να επιτύχη τούτο, την προσοχήν και τον σεβασμόν υπό πάντων. Εις το Αυτοκρατορικόν Ανάκτορον υπήρχον τουλάχιστον 10.000 πρόσωπα θεαταί και χορευταί. Παρέμεινα θαυμάζων την μεγαλοπρέπειαν, την λάμψιν και την δημοτικότητα τούτου του μοναδικού εις το είδος του, θεάματος. Θα έπρεπε να σας γράψω πάρα πολλά διά να περιγράψω τούτο. Αλλ’ εκείνο, όπερ δύναται να παράσχη ιδέαν τινά, είναι το γεγονός ότι η είσοδος επιτρέπεται εις οιονδήποτε, τον φέροντα προσωπίδα· ότι όλον το ανάκτορον είναι προσιτόν εις την περιέργειαν και τον θαυμασμόν των προσερχομένων· ότι ο Αυτοκράτωρ και η οικογένεια Αυτού ευρίσκονται μεταξύ του λαού των, απαλαμβάνοντες τας τιμάς και τον σεβασμόν χωρίς επιτηδεύσεις και δύναμαι να ειπώ άνευ ουδεμιάς εθιμοτυπίας. Αρκετά περί τούτου. Υπεσχέθησαν λοιπόν εις εμέ θέσιν τινά. Δεν γνωρίζω επακριβώς ποια θα είναι αύτη. Διεβεβαίωσαν όμως εμέ ότι αυτή οφείλει να είναι σύμφωνος προς τας επιθυμίας μου. Είμαι ευχαριστημένος διότι εδοκιμάσθην... Αντέστην εις τας μεγαλυτέρας γοητείας και παρέμεινα σταθερός εις την απόρριψιν μιας λαμπράς και ανετωτάτης θέσεως, προτιμών αντί οιουδήποτε αγαθού, όπως παραμείνω συνδεδεμένος εκ καρδίας φ. 2 / προς την οικογένειαν και προς το ιερόν καθήκον του να μην απομακρυνθώ αυτής και των υποθέσεών της όσον μου είναι δυνατόν. Μοι προσεφέρθη πολλάκις μία άνετος τοποθέτησις. Απεποιήθην αυτής άνευ δυσαρεσκείας. Θα ήτο δυνατόν να καταστώ Κροίσος ως προς τα πλούτη αλλ’ εις τους αντίποδας. Θα είχα προχωρήσει κατά χίλια βήματα εν τη σταδιοδρομία μου, αλλ’ εκτός των αρχών και της ατμοσφαίρας ημών. Δεν ηθέλησα ούτε θα θελήσω τούτο. Αυταί αι σημειώσεις είναι προς απάντησιν των όσων υμείς προς εμέ έχετε γράψει διά τον Αυγουστίνον... Επί του παρόντος είναι αρκετά. Προτίθεμαι δι’ ετέρας επιστολής όπως εξηγηθώ λεπτομερέστεροι. Αι προσδοκίαι μου λοιπόν επαληθεύθησαν εν μέρει. Ελπίζω εις την Θείαν Προστασίαν και εις την συνδρομήν της πατρικής ευλογίας ότι τα πάντα θα εξελιχθώσιν συμφώνως πάντοτε προς τας υιικάς επιδιώξεις μου. Η υγεία μου είναι εξαιρετική. Ζώμεν άνευ παγετού. Ο Νέβας είναι πάλιν ποταμός· περιπατεί τις άνευ γουναρικού· ουχί όμως και άνευ επανωφορίου φοδραρισμένου... και γράφω ενδεδυμένος γουναρικά, χωρίς όμως να ενο-

Σελ. 30
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/31.gif&w=550&h=800

χλώμαι ένεκα του ενδύματος τούτου, σπανιωτάτου διά την 26ην Απριλίου. Ο Βίκτωρ θα εξέλθη της οικίας και ελπίζω έχων αποθεραπευθή... Ουδέποτε έγραψα προς υμάς διά την οικογένειαν Μπρόλιο, καθ’ όσον η υποσχεθείσα μοι επιστολή δεν ελήφθη και διότι ων εν Βολονία χωρίς την επιστολήν αυτην, ήτο αδύνατον εντός ολίγων ημερών να συνάψω σχέσεις.

Εναγκαλίζομαι αδελφούς και αδελφάς. Χαιρετώ φίλους και συγγενείς. Ασπάζομαι τας χείρας της σεβαστής μητρός και των θείων. Επικαλούμαι την συνδρομήν της πατρικής ευλογίας.

Ο υιός Ιωάννης

12

No. 33

S(ant)o Pietroburgo, 8 / 20 Giugno 1809

Pochi giorni fa le scrissi per la posta. Oggi approfito di una occasione particolare per Parigi. Lo farei tutti i giorni, se tutti i giorni sorgessero cosi ridenti per me... L’ economia ne soffre. Ma il cuore si riposa. 15 ο rubli mi costano fin’ora le lettere nello spacio di sei mesi... Non posso calcolarne il prezzo col sommo bene che mi procurano. Io scriverò sempre ... ed ella non negliga nessuna occasione.

La salute è ottima... Le occupazioni le stesse. Le speranze eguali, e da qualche giorno migliori... L’ estate favorisce col mezzo della campagna (ove tutto il gran mondo è ritirato) la frequente oportunità di vedere e di trattare familiarmente personaggi alti, e prottetori. Le visite alla campagna costano. Non si può andarsi che a quattro cavalli... Ma c’è un compenso, n(on) compreso quello della salute. Benché io non sia intenzionato di ricadare1 a carico della famiglia, percchè no conosco la posizione, e ne sento io il2 primo tutto il peso, pure le indicherò qui sotto le mie spese mensuali, ed in confronto le mie rissorse... Il deficit è di 90 rubli il mese, n(on) calcolate le spese estraordinarie. Se nella corrente di questo estate avrò una collocaz(io)ne nell’ estero il mio disequilibrio non sarà grande... a ripararlo valerà un picciolo residuo fondo di cui Viaro era depositario, e la scattola. Quando si debba affrontare un inverno la cosa n(on) potrà più regolarsi... Dovrò prendere

1. αντί ricadere

2. ορθώτ. per primo

Σελ. 31
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/32.gif&w=550&h=800

una risoluz(io)ne sempre forte, e difficile, ma necessaria... O ristringere φ. 1v le spese, che è quanto a dire sepelliosi3/ nella neve, e vegetare inutilmente ancora per i miei aspiri. Od incontrare un grosso debito o rinunciare alla carriera a cui sono incaminato, per intraprendere quella che mi è sempre aperta in seno alla famiglia... Io aborisco e detesto tutte le altre rissorse che mi si possono offerire4, e che mi furono offerte. A peso di oro, o di vana gloria, io non vendo la mia libertà, e non rompo i sacri legami, che uniscono la mia esistenza e la mia sorte, a quella della famiglia. Un giovine forestiere, nobile, Conte, di buoni costumi, ben accolto dal Governo... compatile dal Ministero; a capello piumato nel dipartim(en)to degli affari esteri; senza cercare è cercarlo. Avrà moglie. Avrà schiavi, avrà roubli... Che fare di tutto questo? Per me il più grande dei beni, è quello di potermi ritirare a Piscopianà, quando n(on) ci sia miglior cosa, nò più utile a fare. Ella conosce ora la mia posizione, e le mie ferme intenzioni.. Sarà per me sempre un conforto sentirle da lei approvate. Io n(on) mi lascio illudere delle apparenze... Penso ai casi miei per tempo. E cerco di n(on) essere sorpreso. Ripetto mi fu promessa una destinazione e pare che n(on) ci sieno grandi ostacoli a sormontare p(er) averla... Non di meno mai quattro senza il sacco. I soliti saluti a tutti. Abbraccj a f(rate)llj e sorelle. Baccio le mani a zij, e zie par(ticolarment)e alla zia Bellanda. Imploro la paterna, e la materna benedizione.

Il figlio Giovanni

φ.2 /al mese

Casa ....................... rubli 50

Carozza .................... » 140

Servitori .................... » 70

Vitto ..................... » 40

Collazione

Imbiancatura .............

Vestiario. Posta » 40

340

I miei appun(tament)i ....... 250

Defficit — 90

3. αντί seppolti.

4. αντί offrire.

Σελ. 32
https://kapodistrias.digitalarchive.gr/published/includes/resources/auto-thumbnails.php?img=/var/www/html/ikapo/published/uploads/book_files/8/gif/33.gif&w=550&h=800

Αρ. 33

Αγία Πετρούπολις, 8/20 Ιουνίου 1809

Προ η μερών έγραψα προς υμάς διά του ταχυδρομείου. Σήμερον επωφελούμαι ιδιαιτέρας τινός ευκαιρίας διά Παρισίους. Θα έγραφα προς υμάς καθ’ εκάστην, εάν πάσαι αι ημέραι ανέτειλον τόσον χαρούμεναι δι’ εμέ... Τα οικονομικά μου υποφέρουν. Αλλά η καρδία αναπαύεται. 150 ρούβλια έχουν κοστίσει, μέχρι στιγμής αι επιστολαί εις διάστημα έξ μηνών. Δεν δύναμαι να παραβάλω την αξίαν προς την υψίστην χαράν την οποίαν μοι προσφέρουν. Εγώ θα γράφω προς υμάς πάντοτε... και υμείς μη παραμελήτε ουδεμίαν ευκαιρίαν.

Η υγεία μου είναι εξαιρετική... Αι ενασχολήσεις μου αι αυταί. Αι ελπίδες όμοιαι και από τινων ημερών καλύτεραι... Το θέρος ευνοεί μέσω της εξοχής (ένθα έχει αποσυρθή πάσα η υψηλή κοινωνία) την συχνήν δυνατότητα να βλέπω και να συναναστρέφωμαι υψηλά πρόσωπα και προστάτας. Αι επισκέψεις εις την εξοχήν κοστίζουν. Δεν είναι δυνατόν να μεταβή τις παρά δι’ αμάξης των τεσσάρων ίππων... Όμως υπάρχει ανταμοιβή τις, εξαιρουμένης εκείνης της υγείας. Μολονότι εγώ δεν σκοπεύω όπως καταστώ εκ νέου βάρος εις την οικογένειαν, καθ’ όσον γνωρίζω την κατάστασιν αυτής και αισθάνομαι εγώ πρώτος το βάρος, εν τούτοις θα παραθέσω προς υμάς κατωτέρω τα μηνιαία έξοδά μου και παραλλήλως τους πόρους μου... Το έλλειμμα είναι 90 ρούβλια μηνιαίως, μη συνυπολογιζομένων των εκτάκτων εξόδων. Εάν κατά την διάρκειαν του τρέχοντος θέρους επιτύχω θέσιν τινά εις το Εξωτερικόν το παθητικόν μου δεν ήθελεν καταστή υψηλόν... και διά να θεραπεύσω τούτο θα εξαρκέση έν μικρόν απόθεμα, ούτινος ήτο φύλαξ ο Βιάρος, και η κασσετίνα. Εάν όμως οφείλω να αντιμετωπίσω ένα χειμώνα η υπόθεσις δεν δύναται πλέον να διευθετηθή... Οφείλω να λάβω μίαν απόφασιν, Οπωσδήποτε βαρείαν και δύσκολον αλλ’ αναγκαίαν... Ή να περιορίσω τα έξοδά μου, άτινα είναι, φ. 1v ως λέγεται, ενταφιασμένα / εις την χιόνα, και να φυτοζωώ εις βάρος και των βλέψεών μου. Ή να συνάψω ένα μεγάλον δάνειον ή να εγκαταλείψω την σταδιοδρομίαν εις την οποίαν προορίζομαι και αναλάβω εκείνην, εις τους κόλπους της οικογενείας, ήτις είναι πάντοτε ανοικτή εις εμέ... Εγώ απεχθάνομαι και αποστρέφομαι όλους τους άλλους πόρους, οίτινες δυνατόν να μοι προσφερθώσιν και μοι προσεφέρθησαν. Αντί χρυσού ή κενής δόξης εγώ δεν πωλώ την ελευθερίαν μου ούτε διαρρηγνύω τους ιερούς δεσμούς, οίτινες συνδέουν την ύπαρξίν μου και την τύχην μου μετ’ εκείνης της οικογενείας. Είς νέος ξένος, ευγενής, κόμης, χρηστών ηθών, μετ’ ευμενείας γενόμενος δεκτός παρά της Κυβερνήσεως, συμπαθής εις το Υπουργείον μετά πτερωτού πίλου εν τω Υπουργείω Εξωτερικών χωρίς να αναζητή, αναζητείται. Θα λάβη σύζυγον. Θα έχη σκλάβους, θα έχη ρούβλια... Τί να τα κάμωμεν πάντα ταύτα; Δι’ εμέ το σπουδαιότερον των αγαθών είναι το να δυνηθώ να απο-

Σελ. 33
Φόρμα αναζήτησης
Αναζήτηση λέξεων και φράσεων εντός του βιβλίου: Αρχείον Ιωάννου Καποδίστρια, τ. Γ΄
Αποτελέσματα αναζήτησης
    Σελίδα: 14

    θίστους ιδιοτροπίας του κλίματος τούτου. Από την τήξιν των πάγων η θερμοκρασία κατέρχεται εις τους 28 και 30 βαθμούς υπό το μηδέν μετ’ εκπληκτικής ταχύτητος. Διά να μην σφάλω κυκλοφορώ ως εάν το θερμόμετρον να εδείκνυε πάντοτε 30 βαθμούς και εις την μέθοδον αυτήν οφείλεται η εξαιρετική μου υγεία... Έχω την εντύπωσιν μάλιστα ότι μία μακροχρόνιος διαμονή εις την Πετρούπολιν θα είχεν ως αποτέλεσμα να παχύνω, πράγμα το οποίον εγώ ποτέ δεν επεθύμησα, πολύ ολιγώτερον μάλιστα κατ’ αυτήν την εποχήν. Σήμερον είναι η επέτειος της γεννήσεώς μου... Είναι τα 32 ή περισσότερα τα έτη τα οποία συμπληρώνω. Μου λείπει το κινητόν ημερολόγιον, ο Ναράντζης, και δεν γνωρίζω. Έγινα δεκτός μετά των πλέον ευμενών και γενναιοφρόνων τρόπων υπό της A. Ε. του Κόμητος Σολτικώφ και γενικώς εκ μέρους όλων αυτών των κυρίων. Εάν εξελιχθώσιν τα πάντα συμφώνως προς τας πρώτας αυτάς ενδείξεις δεν θα έχω βεβαίως λόγον διά να μη συγχαίρω τον εαυτόν μου διότι έφθασα έως εδώ. Προς το παρόν δεν δύναμαι να σας ειπώ ουδέν το θετικόν σχετικώς προς ό,τι αφορά εμέ. Τούτο, καθώς ελπίζω, θέλει καταστή δυνατόν μετ’ ολίγας ημέρας. Συνήντησα εδώ πλείστους στρατηγούς και στρατιωτικούς, τους οποίους παλαιόθεν εγνώριζον: τον Στρατηγόν Σπρενκπόρτεν, Σβολκόνσκυ, Σορόκιν, Ουσακώφ κλπ. Πάντες εδέχθησαν εμέ μετά μεγάλης ευγενείας και πάντες ενθυμούνται με αγάπην και συγκίνησιν την Κέρκυραν. Ουδείς εξ ημών δύναται όπως σχηματίση μίαν εικόνα αρκούντως ικανοποιητικήν του πόσον στοιχίζουν εδώ τα απαραίτητα διά την ζωήν πράγματα. Τα πάντα είναι ρυθμισμένα κατά τρόπον υπερβολικώς μεγαλειώδη. Και δι’ εμέ, ο οποίος δεν έχω «ούτε ύφασμα, ούτε ψαλίδι» το πράγμα καθίσταται ολίγον δύσκολον. Ουχ ήττον ελπίζω μεγάλως εις την γενναιοδωρίαν της Α. Μ. του Μεγαλοψύχου Ευεργέτου μου. Διαμένω εις οικίαν, ένθα ευρίσκονται πλείστοι Έλληνες εξ εκείνων όμως, οίτινες είναι εγκατεστημένοι από μακρού εις την Ρωσίαν. Ένεκα τούτου είμαι πολύ ικανοποιημένος διότι δύναμαι να ασκώμαι εις την γλώσσαν ημών και διότι είναι ως να ευρίσκομαι εις την Πατρίδα. Τους συνήθεις χαιρετισμούς προς άπαντας τους συγγενείς και φίλους. Εναγκαλίζομαι αδελφούς και αδελφάς. Ασπάζομαι τας χείρας της σεβαστής μητρός και της θείας Μπελλάντας. Επικαλούμαι την πατρικήν υμών ευλογίαν.

    Ο υιός Ιωάννης

    Την εσώκλειστον, εις την κόμησσα Βούλγαρη. Φέρει εις αυτήν ειδήσεις διά τον υιόν αυτής Ιάκωβον, όστις ανήλθεν εις υψίστην τύχην και τιμάς και εκείνο, όπερ κυρίως ενδιαφέρει, ήλλαξεν επί τα βελτίω κατά τρόπον εκπληκτικόν.