Αρχείον Ιωάννου Καποδίστρια, τ. Γ΄

τος αποτελεί εμπόδιον είναι η παρούσα κατάστασις της πατρίδος ημών και της χώρας εκείνων. Αυτή όμως δεν δύναται να διαρκέση επί μακρόν εισέτι, ούτε μακρύτερον του όσον διήρκεσεν.

Έγραψα υμίν, διά της προηγουμένης επιστολής μου, της αποσταλείσης μέσω του Μπενάκη, σχετικώς προς το δυσάρεστον ζήτημα μετά του Νεράντζη. Ούτος μοι εγνώρισεν απροσδοκήτως ότι εξέδωσεν συναλλαγματικήν τινα επ’ ονόματι υμών και εκ των επιστολών υμών του μηνός Δεκεμβρίου υπωπτεύετο ότι υμείς δεν ηθέλατε εξοφλήση αυτήν. Εζήτει δε παρ’ εμού βοήθειαν και συνδρομήν διά το ζήτημα τούτο. Εκείνο, όπερ εγώ ηδυνήθην να πράξω ήτο να κινήσω την συνδρομήν του Κόμητος Μοτσενίγου. Ούτος προσφέρει 800 σκούδα με διάφορον 6%. Εάν όθεν, διά να εξοφλήσητε την συναλλαγματικήν του Ναράντζη οφείλατε να αναζητήσητε το ποσόν τούτο διά βαρυτέρου διαφόρου και εάν θελήσητε να κάμητε χρήσιν της συνδρομής ταύτης, κάμετε χρήσιν εκδίδοντες όμως μίαν συναλλαγματικήν όψεως, πληρωτέαν εντός φ.3 τεσσαράκοντα ημερών διά το ρηθέν ποσόν. / Εάν εν συνεχεία υμείς δεν εξοφλήσητε την συναλλαγματικήν του Ναράντζη, θα υποχρεωθώ εγώ να κάμω χρήσιν των χρημάτων τούτων διά να μην διαμαρτυρηθή ο άλλος διότι εθυσίασα την εμπορικήν αυτού αξιοπιστίαν. Καθ’ οιονδήποτε τρόπον εγώ ευρίσκω καλόν να γράψητε μίαν επιστολήν προς τον Μοτσενίγον, ευχαριστώντες αυτόν διά τας καλάς διαθέσεις του και διά την προσφοράν, ην αυθορμήτως ούτος μοι έκαμεν όταν τω διηγήθην καταλεπτώς την στενοχώριαν, εν η έθετεν εμέ ο Ναράντζης.

Σχετικώς προς τον δυστυχή Βίκτωρα έγραψα και εγνώρισα υμίν ότι ήμην, μετά σεβασμού, διάφορος προς την γνώμην υμών, δηλαδή να επιζητήσωμεν δι’ αυτόν εγκατάστασίν τινα εις τα ιδρύματα εκείνα, άτινα προορίζονται διά τους ασθενείς αυτούς... Γνωρίζω εξ ιδίας αντιλήψεως ότι εισερχόμενοι, σπανίως εξέρχονται, συχνότερον χειροτερεύουσιν και ουχί σπανίως θέτουν τέρμα εις τας δυστυχείς αυτών ημέρας.

Οιαδήποτε και αν είναι η τύχη αυτού, ας παραμείνη τουλάχιστον ενταφιασμένη μεταξύ ημών... Διατί να την οδηγήσωμεν εκτός της οικογενείας;... Εζήτησα παρ’ υμίν λεπτομερή πληροφόρησιν περί της ασθενείας αυτού και θα ήθελα αυτήν παρ’ υμών διά να ομιλήσω εις τον Τρακ και εις ετέρους καθηγητάς, ων η γνώμη δυνατόν να καταστήση γνωστόν εις ημάς τον τρόπον, διά του οποίου να συμπεριφερώμεθα προς αυτόν... Παρακαλώ όθεν υμάς όπως μοι γράψητε την πληροφορίαν αυτήν.

Δεν είμαι τελείως πεπεισμένος διά την τελειότητα των Ελλήνων και έχω την εντύπωσιν ότι έχω διαγνώσει εν αυτοίς ωσαύτως, πάντα όσα εξαρκώσιν εις οποίον μελετά τον κόσμον, ώστε όταν προσβλέπη εις αυτούς, συναναστρέφηται μετ’ αυτών, ευρίσκηται εν αγασταίς προς αυτούς σχέσεις να μην μετανοή, διότι έκαμε την γνωριμίαν αυτών. Όμως εάν δεν συνδεθώμεν φ.3v μετ’ αυτών, / μετά ποίων λοιπόν θα συνδεθώμεν;... Πρέπει βεβαίως να

έχωμεν μίαν πατρίδα, μίαν χώραν, ένα σημείον ερείσματος... Πάσα η εκτίμησις, ης δύνασθαι να χαίρης εν τω κόσμω δεν είναι δυνατόν να είναι αποτέλεσμα μόνον των πράξεων ημών... Εγώ δε εξομολογούμαι προς υμάς ότι από του πρώτου βήματος εν τη εμή σταδιοδρομία πάντοτε προέκρινα ως μοναδικόν μου σκοπόν, εκείνον του να αποκτήσω πολλούς φίλους μεταξύ των Ελλήνων και ένεκα τούτου να εκτιμώμαι πράγμα το οποίον συμβαίνει, και δεν είναι ανωφελές διά την υπηρεσίαν, εν η ανήκω.

Διά του τρόπου τούτου ηδυνήθην όπως συνδυάσω την εκτίμησιν αυτήν προς το ολίγον, όπερ ηδυνήθην να πράξω ώστε να αξιωθώ της ευμενείας του Αυτοκρατορικού Υπουργείου, όπερ περιστρέφεται περί του αυτού άξονος. Πιστεύω δε ότι δεν ενήργησα κακώς. Τουλάχιστον μέχρι τούδε είμαι ευχαριστημένος... Όταν τις δώση την δυνατότητα να γίνη αντιληπτόν ότι και αλλαχού δύναται να εύρη μίαν έντιμον υπόστασιν, και ότι δεν είμεθα τελείως εστερημένοι μέσων, και ότι έχομεν μίαν πατρίδα και ότι γνωρίζομεν να ζώμεν εν αυτή και να εκτιμώμεθα, εντεύθεν και οι ξένοι οι ίδιοι εκτιμώσιν ημάς, σέβονται ημάς ή τουλάχιστον δεν περιφρονούν ημάς.

Εν συνεχεία, διά των φιλολογικών ενταύθα σχέσεων, επεξέτεινα τα μάλα τας γνωριμίας μου και τας καλλιεργώ ευχαρίστως, καθ’ όσον εκ τούτων αναμένω πάντοτε καλλίτερα αποτελέσματα διά τα πλείστα γεγονότα εις τα οποία φ.4 δυστυχώς ακόμη υπόκειται η χώρα, εν η ανήκομεν. / Ανακοινών υμίν την εν Βιέννη τοποθέτησίν μου, σας έγραψα επί πλέον τας αποδοχάς μου. Η επιστολή αυτή εξ όσων υμείς μου γράφετε φαίνεται απολεσθείσα. Λαμβάνω λοιπόν, σχεδόν το ισόποσον προς χίλια διακόσια πεντήκοντα τάλληρα ετησίως, αι οποίαι αποδοχαί καταβάλλονται δεδουλευμέναι ανά τρίμηνον, τουτέστιν ανά τέσσαρας μήνας... Όμως τα χρήματα αυτά, μολονότι όχι ολίγα, δεν μοι εξαρκώσιν και πρέπει πάντοτε να αναζητώ πόρους. Έν δωμάτιον, είς προθάλαμος και έν δωμάτιον διά τον υπηρέτην μου κοστίζουν οκτώ τζεκίνια μηνιαίως... Δύο υπηρέται περίπου άλλα οκτώ. Η άμαξα, εάν θα διετήρουν αυτήν μηνιαίως, θα εκόστιζεν δέκα πέντε τζεκίνια, την κρατώ ημερησίως, τουτέστιν την χρησιμοποιώ μόνον κατά τας ημέρας εκείνας, εν αις δεν δύναμαι να πράξω διαφορετικά και αυτή μου κοστίζει οκτώ ή εννέα τζεκίνια. Η τροφή, η πλύσις. Το ταχυδρομείον... τα ενδύματα... κτλ., κτλ. Έχω πάντοτε ανάγκην όπως ανανεώσω τα εσώρουχα. Και δεν έσχον το θάρρος παρά να κάμω έξ υποκάμισα και εξακολουθώ να έχω τα παλαιά... Αλλά ας μη ομιλώμεν πλέον διά δυστυχίας... Θα έλθουν και καλλίτεροι καιροί.

Ο Νάνε έρχεται ή δεν έρχεται;... ας μη χάνωμεν χρόνον πολύτιμον και μοναδικόν... Ούτος δεν επανέρχεται. Ασπάζομαι τας χείρας των γονέων. Τους συνήθεις χαιρετισμούς προς άπαντας.

Ο υιός Ιωάννης

63

No 89

Vienna, 4/16 Maggio 1812

Jeri al mezzo giorno coll’ arrivo di un nostro corriere ho ricevuto una lettera di S.E. il Cancelliere dell’ Impero, colla quale mi ordina esso dalla parte di S.M. I(mperiale) di rendermi tosto a Bucharest p(er) dipendere colà dagli ordini di S.E. il s(igno)r Conte Koutuzoff, Generale in Capo.

Non so precisamente di cosa si tratta. Ma dalla maniera con cui mi viene annunciata la cosa, ho motivo di credere che sarò per essere contento. Parto dunque fra tre, o quattro giorni, e sia colla benedizione del Cielo e dei miei genitori... La nostra corrispondenza abbia luogo come per lo passato. Scrivo su di questo a Benackj, e lascio qui gli ordini miei alli s(igno)ri f(rate)llj Economus, ed alia casa del s(ignor) Stavro Johanni. Da Bucharest mi apprirò una strada. E la nostra corrispondenza spero che ben presto sarà p(er) essere mollo più regolare e frequente... Se la Stella avesse spedito Nane, o se avesse l’ intenzione di farlo, io lascio qui le convenevoli istruzioni, e n(on) si avrà che dirigerlo alla casa delli s(igno)ri f(rate)llj Economus, ed essi agiranno con tutto l’ amore e tutta la premura. Se il ragazzo arrivasse in questa estate esso troverà ancora qui la famiglia Mocenigo; n(on) percchè essa si possa, o debba incaricarsi di lui, ma potrà giovarli. In una parola, malgrado che io sia a Bukarest, o altrove, io consiglio, e prego che si mandi, e rispondo sempre della sua buona educazione, come se io stesso mi trovassi sul luogo.

Le ho scritto col n(ume)ro 87, 88 sull’ affare concernente il dennaro φ.lv di Naranzi. Ripetto, quando ella n(on) possa / pagare la sua cambiale, o quando un tal pagamento Le sia molto a carico, e che ella debba per esso sogiacere a degli interessi esorbitanti, il Conte Mocenigo Le offre 800 tallari all’ interesse del 6% per tutto quel discretto tempo che ella ne potrà abbisognare. Ella si valga o no di questo soccorso, credo conveniente che ella ne ringrazi con Sua lettera l’ amico.

S.E. il s(ignor) Conte di Stakelberg, in questa circostanza della mia nominaz(io)ne ha messo tutta la di lui amicizia p(er) me, nella più bella evidenza. Mi ha colmato, e mi colma di bontà, e parto penetrato dalla più viva, e dalla più profonda riconoscenza.

Non so se potrò scriverle ancora coll’ordinario venturo di martedj. Alla vigilia di una partenza poco tempo resta. Tuttavia cercarò di cogliere un rittaglio di tempo.

Molte cose p(er) me a tutti gli amici, e parenti. Bacio le mani ai zij, e zie. Ed imploro l’ assistenza della benediz(io)ne dei genitori, e del sacromonaco Simeone.

Il fig(lio) Giovanni

Αρ. 89

Βιέννη, 4/16 Μαΐου 181:2

Χθες την μεσημβρίαν διά της αφίξεως ενός ταχυδρόμου μας, έλαβον μίαν επιστολήν παρά της Α.Ε. του Καγκελλαρίου της Αυτοκρατορίας, δι’ ης διατάσσει εμέ, εξ ονόματος της Α.Μ. του Αυτοκράτορος, να μεταβώ ταχέως εις Βουκουρέστιον διά να τεθώ υπό τας διαταγάς της Α.Ε. του Αρχιστρατήγου, Κόμητος κυρίου Κουτούζωφ.

Δεν γνωρίζω επακριβώς περί τίνος πρόκειται. Όμως εκ του τρόπου, δι’ ου μοι ανηγγέλθη το πράγμα, έχω λόγους να πιστεύω ότι πρόκειται να μείνω ευχαριστημένος. Αναχωρώ όθεν, μετά τρεις ή τέσσαρας ημέρας και ας είναι μετά της ευλογίας του Θεού και των γονέων μου... Η αλληλογραφία ημών θα διεξάγεται ως και κατά το παρελθόν. Γράφω περί τούτου εις τον Μπενάκην, και αφήνω ενταύθα παραγγελίας εις τους αδελφούς κυρίους Οικονόμου και εις τον Οίκον του κυρίου Σταύρου Ιωάννου. Εκ Βουκουρεστίου θα εύρω μίαν οδόν. Ελπίζω δε ότι η αλληλογραφία ημών θα καταστή ταχέως, πλέον εύρυθμος και συχνή.,. Εάν η Στέλλα απέστειλεν τον Νάνι ή εάν προυτίθηται να πράξη τούτο, εγώ αφήνω τας αρμοζούσας εντολάς και δεν θα έχη παρά να αποστείλη αυτόν εις τον Οίκον των αδελφών κυρίων Οικονόμου και αυτοί θα ενεργήσουν μεθ’ όλης της αγάπης και φροντίδος. Εάν ο νέος ήθελεν αφιχθή κατά το προσεχές θέρος, θα εύρη ενταύθα εισέτι την οικογένειαν Μοτσενίγου, όχι διότι αυτή δύναται να βοηθήση ή οφείλει να επιφορτισθή της υποθέσεως ταύτης, δύναται όμως να είναι επωφελής εις αυτόν. Εν ενί λόγω, μολονότι εγώ θα ευρίσκομαι εις το Βουκουρέστιον ή αλλαχού, συμβουλεύω και παρακαλώ υμάς να αποσταλή ο νέος και θα μεριμνώ εγώ πάντοτε διά την καλήν εκπαίδευσιν αυτού, ως εάν εγώ ο ίδιος ηυρισκόμην επί τόπου.

Έγραψα υμίν διά των υπ’ αριθ. 87 και 88 επιστολών μου περί του ζητήματος, του αφορώντος εις τα χρήματα του Ναράντζη. Επαναλαμβάνω, εάν φ. 1v υμείς δεν δύνασθε / να εξοφλήσητε την συναλλαγματικήν ή εάν μία τοσαύτη εξόφλησις θα ήτο πολύ βαρεία και θα οφείλατε υμείς να περιπέσητε εις υπερβολικούς τόκους, ο Κόμης Μοτσενίγος προσφέρει υμίν 800 τάλληρα προς 6% τόκον δι’ όλον εκείνον τον χρόνον, ούτινος υμείς θα είχητε ανάγκην. Είτε

υμείς κάμετε χρήσιν της συνδρομής αυτής είτε όχι, πιστεύω ότι είναι πρέπον να ευχαριστήσητε δι’ επιστολής τον φίλον.

Η Α.Ε. ο Κόμης κύριος Στάκελμπεργκ, εν τη παρούση περιπτώσει του διορισμού μου έθεσεν εις την διάθεσίν μου, πάσαν την προς εμέ φιλίαν του διά του πλέον προφανούς τρόπου. Επέδειξεν προς εμέ και επιδεικνύει καλωσύνην, αναχωρώ δε κατεχόμενος υπό της πλέον ζωηράς και βαθείας ευγνωμοσύνης.

Δεν γνωρίζω εάν θα δυνηθώ να γράψω προς υμάς διά του προσεχούς τακτικού ταχυδρομείου της Τετάρτης. Κατά τας παραμονάς αναχωρήσεως, παραμένει ολίγος χρόνος. Παρ’ όλα αυτά θα επιδιώξω όπως επωφεληθώ και του ελαχίστου χρόνου.

Πολλούς χαιρετισμούς εκ μέρους μου προς άπαντας τους φίλους και συγγενείς. Ασπάζομαι τας χείρας των θείων. Και επικαλούμαι την βοήθειαν της ευλογίας των γονέων και του ιερομονάχου Συμεώνος.

Ο υιός Ιωάννης

64

No 90

Vienna, 6/18 Maggio 1812

Col numero precedente Le ho partecipato la mia destinazione p(er) Bucharest. Dovevo a quest’ ora essere partito. Ma alcuni ritardi relativi agli oggetti del servizio mi fecero rimettere la partenza e per questo Lo scrivo ancora da Vienna... Ma p(er) il venti sarò di già in viaggio... Comme Le ho scritto ignoro l’oggetto di questa mia destinazione, ed il luoco ove dovrò fare dimora, ed il tempo di questa... Quello che so si è che devo andare a Bucharest, p(er) essere là agli ordini di S.E. il Generale Kutouzoff... Da di là ove la pace coi Turchi abbia luogo, potrò scriverle con maggiore frequenza; ed ella potrà ugualmente scrivermi più spesso... Questa pace, se si vuole prestar orecchio alle lettere particolari di Constantinopoli, se n(on) è segnata è p(er) lo meno conclusa... Vedrem(m)o presto, se queste notizie sono vere o no... pajono n(on) di meno verissimili... A Bucharest trovo molte conoscenze, e molti amici. L’ arcivescovo. Il Generale Comneno il quale è VicePresidente. Tutti i Generali che abbiamo avuto a Corfu e nelle Isole, e molti altri sig(no)ri di quelle provincie che ho conosciuto a Pietroburgo. C’ è S.E. D’ Italinskj e tutto il suo seguito. Fonton, e Fontoni, Doboroff, ed altri, tutte persone colle quali ho stretta conoscenza a Pietroburgo... Questo diminuisce in parte il dispiacere di lasciare

Vienna, paese in cui mi sono trovato contento e per la maniera di vivere, e p(er) le conoscenze che ho fatto, e p(er) la bontà ed amicizia colle quali mi ha trattato il s(igno)r Conte di Stakelberg di cui non cessarci mai di ripettere le altre virtù e le mie eterne obligazioni. Anco in questa circostanza, a voluto colmarmi di gentilezze, scrivendo p(er) φ. 1v me, ed / alla Corte, ed al Ministro, ed al Generale Koutuzoff, in maniera che mi da luogo di essere più che contento.

Sotto questi auspicj intraprendo il viaggio incoragito di molto, e voglio sperare che alla fine sarò p(er) fare qualche passo nella carriera mia. Mia prima cura sarà di partecipargielo quando io sia in grado di saperlo·

Da lettere ricevute dopo l’ arrivo di Mabil, e della Contessa Bulgari in Barletta, o luogo di suporre, che Naranzi abbia voluto giocondeg(g)iare1 scrivendomi, che Le ha tratto lettere di cambio pel suo dennaro, e che temeva che ella n(on) le lasciasse cadere in protesto. Viaro sotto la data 2 Aprile, mi raccomanda ancora di sollecitare Naranzi a starsene tranquillo. Dunque sino a quell’ epoca n(on) aveva incomodato. Ed esso mi scrisse di avere tratto dette cambiali sino del mese di Xmbre. In tutte le maniere ripetto p(er) la terza volta quello che Le ho scritto con tutte le mie precedenti... O Naranzi p(er) essere pagato la metti in angustia ed ella lo paga, e può abbisognare di un soccorso, ed in questo caso ella può trar(r)e sopra i s(igno)ri f(rate)llj Economus di Vienna per la somma di 800 tallarj p(er)cchè essi si intendano con il s(igno)r Conte Mocenigo, come io con essi mi sono inteso. O Naranzi, come teme p(er) il protesto delle di lui cambiali, ha bisogno di questo soccorso, ed allora lo ho autotorizzato a servirsene.

φ.2 / Se cosi si regola questo affare ella pagherà p(er) questi ottocento tallari il 6 p(er) %, e mi sono impegnato che l’ interesse sud(det)to sarà puntualmente pagato ogni anno dal sig(no)r Papadopoli in Venezia alla s(ignor)a Contessa Mocenigo, od alla persona che il s(igno)r Conte indicherà, e che ella sarà p(er) dare su di questo gl’ordini oportuni. Ove dunque ella si serva di questo dennaro, o che Naranzi lo prenda pel pagamento delle protestate cambiali, credo necessario, che ella ne scriva direttamente al s(igno)r Conte Mocenigo, dichiarando ancora in codesta lettera, che il 6 p(er) % sarà esso come desidera esattam(en)te pagato in Venezia. Su di questo parmi inutile ogni ulteriore dichiaraz(io)ne... Ed ecco quanto io potevo fare.

Diciamo ancora una parola di Nane. Partendo io da Vienna n(on) è per questo che la Stella n(on) debba mandare il figlio, qui p(er) la sua educazione... Ho fatto la conosc(en)za di un abate ex-Gesuita, il quale tiene in pensione ancora due giovanetti Moldavi... Sotto tutti i rapporti,

1. αντί giocondare

ti, dopo essere entrato in tutti i dettagli relativi all’ educazione preferirei questa pensione a qualunque altra. Costa più cara, ma alla fine il dennaro è lodevolmente speso. Credo che n(on) si potrà ridurre a riceverlo meno dei 200 zecchini all’ anno... Ma con questi si avrà tutto suplito a tutto... ed in tre anni la sua educaz(io)ne potrà essere bene avanzata p(er) non diro completa.

φ.2v / Questo abate è un prodigio di pacienza, e di dottrina, e nel mestiere di educare è espertissimo. Ottimi costumi, buona e santa morale nessun, pregiudizio, e molto moltissimo onore; e religione... Se dunque si decidesse la Stella a mandare il ragazzo, si diriga ai s(igno)ri f(rate)llj Economus, e si raccomandi al s(igno)r Conte Mocenigo... E p(er) tempo mi scriva onde io posso colle mie lettere regolare anco da lontano l’ affare.

Saluto amici, parenti, e domestici. Bacio le mani ai zij, e zie; ed imploro la benediz(io)ne dei genitori, e le sante oraz(io)ni del sacromonaco Simeone.

Il fig(lio) Giovanni

Αρ. 90

Βιέννη, 6/18 Μαΐου 1812

Διά της προηγουμένης επιστολής μου ανεκοίνωσα υμίν την αναχώρησίν μου διά το Βουκουρέστιον. Ώφειλον να έχω αναχωρήσει κατ’ αυτήν την ώραν. Καθυστερήσεις όμως τινές, σχετικαί προς υποθέσεις της υπηρεσίας συνετέλεσαν ώστε να αναβάλω την αναχώρησίν μου και ένεκα τούτου σας γράφω ακόμη από την Βιέννην. Αλλά κατά την εικοστήν του μηνός θα ταξιδεύω ήδη... Καθώς έγραψα προς υμάς αγνοώ το αντικείμενον αυτής της αναχωρήσεως και τον τόπον ένθα οφείλω να διαμείνω καθώς και τον χρόνον της παραμονής αυτής... Εκείνο, όπερ γνωρίζω είναι ότι οφείλω να μεταβώ εις Βουκουρέστιον διά να τεθώ υπό τας διαταγάς της Α.Ε. του Στρατηγού Κουτούζωφ... Εντεύθεν, όταν λάβη χώραν η ειρήνη προς τους Τούρκους, θα δυνηθώ να σας γράφω μετά μεγίστης συχνότητος· και υμείς δε θα δυνηθήτε ομοίως να μοι γράφητε συχνότερον... Η ειρήνη αυτή, εάν πρέπη να δώσωμεν πίστιν εις τας ιδιωτικάς εκ Κωνσταντινουπόλεως επιστολάς, εάν δεν έχη υπογραφή έχει τουλάχιστον συμφωνηθή... Ταχέως θα ίδωμεν εάν αι ειδήσεις αυταί είναι αληθείς ή όχι... ουχ ήττον εμφανίζονται αληθοφανείς... Εις το Βουκουρέστιον θα εύρω πολλάς γνωριμίας και πολλούς φίλους. Τον αρχιεπίσκοπον. Τον Στρατηγόν Κομνηνόν, όστις είναι αντιπρόεδρος. Όλους τους στρατηγούς, ους είχαμεν εν Κερκύρα και εν ταις Νήσοις και πολλούς άλλους κυρίους εξ αυτών των επαρχιών, ους εγνώρισα εν Πετρουπόλει. Ευ-

ρίσκεται εκεί ο Ντ’ Ιταλίνσκυ και πάσα η ακολουθία αυτού. Ο Φοντόν, ο Φοντόνι, ο Ντομπορώφ και ετεροι, όλοι προσωπικότητες μεθ’ ων είχον στενήν γνωριμίαν εν Πετρουπόλει... Αυτά ελαττώνουν εν μέρει την δυσαρέσκειαν του να αφήσω την Βιέννην, πόλιν εν η υπήρξα ευχαριστημένος και διά τον τρόπον της ζωής και διά τας γνωριμίας, ας συνήψα, και διά την καλωσύνην και φιλίαν, μεθ’ ων συμπεριεφέρθη προς εμέ ο Κόμης κύριος Στακελμπεργκ, ούτινος ουδέποτε θα παύσω να επαναλαμβάνω τας άλλας αρετάς και τας ιδικάς μου, ατελευτήτους προς αυτόν, υποχρεώσεις. Και εν αυτή έτι τη περιστάσει, ηθέλησεν να υπερπληρώση εμέ ευγενειών, γράφων περί εμού φ.1v και / προς την Αυλήν και προς τον Υπουργόν και προς τον Στρατηγόν Κουτούζωφ, κατά τρόπον, όστις μοι δίδει την αιτίαν να είμαι πλέον ή ευχαριστημένος.

Υπό τους οιωνούς αυτούς επιχειρώ το ταξίδιον τούτο, τα μάλα ενθαρρυνθείς και θέλω να ελπίζω ότι κατά το τέλος θα δυνηθώ να επιτύχω πρόοδόν τινα εν τη εμή σταδιοδρομία. Πρώτη μέριμνά μου θα είναι να ανακοινώσω υμίν τούτο, όταν θα είμαι εις θέσιν να το γνωρίζω.

Εξ επιστολών, ληφθεισών μετά την άφιξιν του Μαβίλη και της Κομίσσης Βούλγαρη εις την Μπαρλέττα, δύναμαι να υποθέσω ότι ο Ναράντζης ηθέλησεν να αστειευθή γράφων προς εμέ ότι εξέδωσεν συναλλαγματικάς διά τα χρήματα αυτού και ότι εφοβείτο ότι υμείς θα αφήνατε αυτάς να διαμαρτυρηθώσιν. Ο Βιάρος, υπό ημερομηνίαν 2 Απριλίου, μου συστήνει να βεβαιώσω τον Ναράντζην να μείνη ήσυχος. Μέχρι της εποχής αυτής λοιπόν δεν έχει ενοχλήσει. Ούτος δε μοι γράφει ότι απέσυρεν τας ρηθείσας συναλλαγματικάς από του μηνός Δεκεμβρίου. Επαναλαμβάνω λοιπόν διά τρίτην φοράν, εκείνο, όπερ έγραφον υμίν και διά των προηγουμένων μου επιστολών... Ή ο Ναράντζης, διά να εξοφληθή, θέτει υμάς εν δυσχερεία και υμείς εξοφλήτε αυτόν, οπότε είναι δυνατόν να υπάρξη ανάγκη μιας συνδρομής και εν τοιαύτη περιπτώσει υμείς δύνασθε να εκδώσητε εξοφλητικήν επ’ ονόματι των αδελφών κυρίων Οικονόμου της Βιέννης διά το ποσόν των 800 ταλλήρων καθ’ όσον αυτοί συνεργάζονται μετά του Κόμητος Μοτσενίγου, καθώς εγώ συνεννοήθην μετ’ αυτών· ή ο Ναράντζης, ως φοβείται, ένεκα της διαμαρτυρήσεως των συναλλαγματικών υμών, έχει ανάγκην της βοήθειας αυτής, οπότε εγώ εξουσιοδοτών αυτόν να κάμη χρήσιν τούτων.

φ.2 / Εάν η υπόθεσις αυτή διακανονισθή κατ’ αυτόν τον τρόπον θα πληρώσητε υμείς διά τα οκτακόσια αυτά τάλληρα τόκον 6%, εγώ δε αναλαμβάνω όπως ο ρηθείς τόκος καταβάληται ετησίως υπό του κυρίου Παπαδοπούλου εις την Βενετίαν εις την Κόμισσαν κυρίαν Μοτσενίγου ή εις πρόσωπον, το οποίον ο Κόμης κύριος Μοτσενίγος θα υποδείξη και υμείς θα δίδητε τας επί τούτω πρεπούσας οδηγίας. Είτε, λοιπόν, υμείς θέλετε εξυπηρετηθή διά των χρημάτων τούτων είτε ο Ναράντζης ήθελεν λάβη τα χρήματα διά την εξόφλησιν των διαμαρτυρημένων συναλλαγματικών, θεωρώ αναγκαίον όπως γράψητε

υμείς ευθέως προς τον Κόμητα κύριον Μοτσενίγον, βεβαιώνω ακόμη αυτόν διά της επιστολής αυτής ότι το 6% θα καταβάληται, καθώς ούτος επιθυμεί να καταβάληται, επακριβώς εν Βενετία. Επί τούτου μου φαίνεται ανωφελής οιαδήποτε περαιτέρω διευκρίνησις... Ιδού δε ό,τι ηδυνήθην να πράξω.

Ας ειπώμεν ακόμη ολίγα διά τον Νάνε. Η αναχώρησίς μου εκ Βιέννης δεν αποτελεί λόγον διά να μη αποστείλη η Στέλλα τον υιόν αυτής ενταύθα διά την εκπαίδευσίν του... Εγνώρισα έναν πρώην Ιησουίτην, όστις έχει εις το οικοτροφείον του δύο εισέτι νεαρούς Μολδαυούς... Εξ όλων των απόψεων, γνωρίσας όλας τας λεπτομερείας, τας σχετικάς προς την εκπαίδευσιν, προυτίμησα το οικοτροφείον τούτο έναντι οιουδήποτε ετέρου. Είναι ακριβότερον, αλλά τα χρήματα επί τέλους θα δαπανώνται επαξίως. Πιστεύω ότι δεν δύναται να μειώση την τιμήν διά να δεχθή τον νέον, κάτω των 200 τζεκινίων ετησίως... Αλλά έναντι αυτών παρέχονται τα πάντα... Εντός δε τριών ετών η ανατροφή του είναι δυνατόν να προβή καλώς διά να μην ειπώ ότι θα φ.2v επιτελεσθή. / Ο αββάς αυτός, είναι θαύμα υπομονής, μορφώσεως και είναι εμπειρότατος του επαγγέλματος της ανατροφής. Ήθη εξαίρετα, καλή και υγιής ηθική, ουδεμία προκατάληψις και πολλή, πλείστη υπόληψις και θρησκεία... Εάν λοιπόν ήθελεν αποφασίση η Στέλλα να αποστείλη τον νέον, ας απευθυνθή προς τους αδελφούς κυρίους Οικονόμου και εις τον Κόμητα κύριον Μοτσενίγον... Ας μοι γράψη δε επί τούτου, ίνα δυνηθώ εγώ δι’ επιστολών να διευθετήσω την υπόθεσιν αυτήν και εκ του μακρόθεν.

Χαιρετώ φίλους, συγγενείς και υπηρέτας. Ασπάζομαι τας χείρας των θείων· και επικαλούμαι την ευλογίαν των γονέων και τας ιεράς δεήσεις του ιερομονάχου Συμεώνος.

Ο υιός Ιωάννης

65

No 91

Bucharest, 23 Maggio / 4 Giugno 1812

Sono arrivato in salute. A mezza strada seppi, che il Capo sotto i cui ordini venivo a servire si era S.E. l’ ammiraglio Tchitzakoff, il quale con estesissimi poteri a il comando generale dell’ armata sul Danubio· La mia qualità presso di lui, è quella di Capo e direttore della sua cancelleria p(er) la parte diplomatica. S.E. mi ha chiesto a S.M. I(mperiale)... Gli fu graciosa(ment)e accordato. Sono qui da tre giorni; e dal momento del mio arrivo, sono entrato in attività. Non ho quindi il tempo di scriverle di più. E ignoro le condizioni del posto che occupo,

cioè il trattamento. Spero bene sotto tutti i rapporti; percchè questa conoscenza coll’ ammiraglio fu Ministro della Marina, è antica, ed a Pietroburgo avevo l’ onore di vederlo spesso, senza mai pensare, che verebbe un giorno che io sarei sotto i suoi ordini. La Providenza cosi vuole poicchè la benedizione dei genitori miei è meco, e poicchè il sacro monaco Simeone prega p(er) me, e mi implora un bon1 viaggio... Che questa sacra benedizione, e che queste preghiere mi sieno sempre in ajuto, e n(on) mi abandonino mai.

Qui ho trovato molte conoscenze. Non ho potuto p(er) altro vedere p(er) anco nessuna tranquillamente. Tutto alla sfugita, poicchè c’ è di che essere occupato, e voglio nello stesso tempo usare moderam(ent)e delle mie forze, e della mia salute nel servizio.

I miei saluti cordiali a tutti. Baccio le mani ai zij, e zie. Sia meco lo ripetto la benedizione dei genitori.

Il figlio Giovanni

Scrivo avendo meco il s(igno)r Pobroff, il quale travaglia in questo momento nella stessa mia tavola. Esso si ricorda a Lei, e le manda mille saluti. Lo stesso il S.E. Fonton, che pure è qui.

Αρ. 91

Βουκουρέστιον, 23 Μαΐου / 4 Ιουνίου LC12

Αφίχθην εν υγεία. Εν τω μέσω της διαδρομής επληροφορήθην ότι ο αρχηγός, υπό τας διαταγάς του οποίου επρόκειτο να υπηρετήσω, ήτο η ΑΕ. ο Ναύαρχος Τσιτσαγώφ, όστις έχει, μετ’ ευρυτάτων δικαιοδοσιών, την Γενικήν Διοίκησιν του επί του Δουνάβεως στρατεύματος. Η ιδιότης μου παρ’ αυτώ είναι εκείνη του προϊσταμένου και διευθυντού της Γραμματείας αυτού, κατά το διπλωματικόν αυτής μέρος. Η Α.Ε. εζήτησεν εμέ παρά τη Α.Μ. τω Αυτοκράτορι... Εγένετο ευγενώς τούτο αποδεκτόν. Ευρίσκομαι εδώ από τριών ημερών και από την στιγμήν της αφίξεώς μου ανέλαβον υπηρεσίαν. Δεν έχω όθεν, τον χρόνον να γράψω υμίν περισσότερα. Αγνοώ δε τας συνθήκας της θέσεώς μου, τουτέστιν την προς εμέ συμπεριφοράν. Ελπίζω αυτήν καλήν εξ όλων των απόψεων καθ’ όσον η γνωριμία μου μετά του Ναυάρχου, όστις διετέλεσεν Υπουργός των Ναυτικών, είναι παλαιά, και εν Πετρουπόλει έσχον την τιμήν να συναντώ αυτόν συχνά, χωρίς ποτέ

1. βενετ. αντί buono

να σκεφθώ ότι ήθελεν έλθη μία ημέρα, καθ’ ην θα ηυρισκόμην υπό τας διαταγάς του. Η θεία Πρόνοια βούλεται ούτως, καθ’ όσον η ευλογία των γονέων είναι μετ’ εμού και καθ’ όσον ο ιερομόναχος Συμεών δέεται υπέρ εμού και ικετεύει δι’ ένα καλό ταξίδιον Είθε αυτή η ιερά ευλογία και αυταί αι δεήσεις να υφίστανται πάντοτε εις συνδρομήν μου και ας μη εγκαταλείπουν εμέ ποτέ.

Ηύρον εδώ πολλούς γνωρίμους. Δεν ηδυνήθην όμως να ιδώ επί του παρόντος μετ’ ησυχίας ουδένα. Τα πάντα επί τροχάδην, καθ’ όσον υπάρχει πάντα κάτι, μετά του οποίου είμαι απασχολημένος και θέλω εν ταυτώ να χρησιμοποιήσω μετρίως τας δυνάμεις μου και την υγείαν μου διά την υπηρεσίαν.

Τους πλέον εγκαρδίους χαιρετισμούς προς άπαντας. Ασπάζομαι τας χείρας των θείων. Ας είναι μετ’ εμού η ευλογία των γονέων.

Ο υιός Ιωάννης

Γράφω έχων πλησίον μου τον κύριον Πομπρώφ, όστις εργάζεται κατ’ αυτήν την στιγμήν εις την τράπεζαν μου. Ούτος ενθυμείται υμών και αποστέλλει προς υμάς απείρους χαιρετισμούς. Το αυτό και η Α.Ε. ο Φοντόν, όστις ωσαύτως ευρίσκεται εδώ.

66

No 92

Bucarest, 30 Maggio / 11 Giugno 1812

Malgrado l’ aria n(on) buona, e la mal proprietà di questo paese, la mia salute si conserva. La coltivo però con somma attenzione. Evito l’ aria della serra. Alle dieci a letto; ed alle cinque della matina in piedi. Non cena. Pranzo sobrio alle tre e mezzo... ed un picciolo bichiere di vino calibrato, ed amaro prima del pranzo. Non mi sono mai portato meglio. Contribuisce a questo l’ influenza morale. S.E. l’ ammiraglio mi colma sempre di bontà. Abito a due passi dalla sua casa, ed il travaglio si fa in casa mia. Mi vuole tutti i giorni alla sua tavola. Ed in una parola servirei sotto questo superiore, e coi subalterni dei quali mi ha lasciato pienissima e liberissima scelta tutta, e tutta la vita mia. Questo Le da la misura, la più giusta della mia situazione. Ella conosce i miei p(rinci)pj ed ella sa che n(on) so dividere il mio ben essere da quello de mie1 genitori, e della famiglia. Se addesso n(on) posso essere ad essi utile, che procurando loro il piacere di sentirmi bene, e contento, chi sa che presto n(on) possi io stesso essere in grado di fargli star meglio col frut-